ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΣΥΡΟΥ Η λειτουργία του Τμήματος δυσχεραίνεται καθημερινά λόγω της κρίσης

Το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου θεραπεύει ένα μοναδικό και απολύτως αναγκαίο γνωστικό αντικείμενο για τη χώρα. Αν και αρκετά νέο στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, έχει διανύσει μια αξιοσημείωτη διαδρομή ως προς τη παρουσία του στον ακαδημαϊκό χώρο, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και στην κοινωνία. Έχει δε πετύχει να δημιουργήσει μια κοινότητα σχεδιαστών στην Ελλάδα μέσω των φοιτητών και αποφοίτων του. Το Τμήμα απαρτίζεται από περισσότερους από 500 φοιτητές, και 50 άτομα διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, συμβάλλοντας πολλαπλώς στην ανάπτυξη τοπικής κοινωνίας.

Η λειτουργία όμως του Τμήματος δυσχεραίνεται καθημερινά λόγω της κρίσης, με αποκορύφωμα τις επιπτώσεις των πρόσφατων κυβερνητικών αποφάσεων όσον αφορά στον χώρο της παιδείας,  για τους παρακάτω λόγους:

• Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας, από το επόμενο έτος δεν θα δοθεί καμία πίστωση συμβασιούχων διδασκόντων στα ανώτατα ιδρύματα. Το διδακτικό και εκπαιδευτικό έργο του Τμήματος υποστηρίζεται καθοριστικά από συμβασιούχους διδάσκοντες (16 στον αριθμό) οι οποίοι είναι διακεκριμένοι επιστήμονες με ειδίκευση σε γνωστικά αντικείμενα απολύτως απαραίτητα για την επαρκή εκπόνηση του προγράμματος σπουδών. Ενδεχόμενη κατάργηση των πιστώσεων θα οδηγήσει το Τμήμα σε αδυναμία λειτουργίας δεδομένου ότι οι Καθηγητές (μέλη ΔΕΠ) του τμήματος είναι μόλις 13 (συν 3 σε αναμονή υπογραφών επί τριετία!), ενώ τα αντίστοιχα τμήματα κεντρικών Πανεπιστημίων είναι στελεχωμένα με πέντε έως δώδεκα φορές περισσότερο. Το πλήρες πρόγραμμα σπουδών ήδη καλύπτεται στο όριο των απαιτούμενων γνωστικών με την συνδρομή των 16 συμβασιούχων διδασκόντων.
• Προσωπικό ΙΔΑΧ δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που  προσφέρει πολύτιμες και απολύτως απαραίτητες υπηρεσίες στο Τμήμα επί χρόνια, πλέον αντιμετωπίζει άμεσα το φάσμα της απόλυσης χωρίς να έχει προηγηθεί καμία αξιολόγηση, λόγω των οριζόντιων διατάξεων του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016.
• Το κόστος παραμονής των φοιτητών στη Σύρο, όπως και σε όλη την Ελλάδα, είναι δυσβάσταχτο. Πολλοί φοιτητές εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους και αναπόφευκτα επιβραδύνουν την πρόοδο τους. Νέοι πρωτοετείς πλέον δεν επιλέγουν Πανεπιστήμια στην περιφέρεια γιατί απλά δεν έχουν χρήματα να επιβιώσουν. Το Τμήμα εκφράζει την αγωνία του για την κατάσταση που διαμορφώνεται. Ήδη, τον περασμένο Σεπτέμβριο η βάση εισαγωγής στο Τμήμα έπεσε σημαντικά - για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια - γεγονός που είναι σε πλήρη αντιδιαστολή με τις διαρκείς επιτυχίες του σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Το ίδιο συνέβη βέβαια και λόγω της κρίσης σχεδόν σε όλα τα τμήματα των Ελληνικών Πανεπιστημίων κυρίως όμως στα περιφερειακά ιδρύματα.

·         Τέλος, τα Πανεπιστήμια βρίσκονται αντιμέτωπα και με το σχέδιο Αθηνά το οποίο θα επανακαθορίσει τον ακαδημαϊκό χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτή η πράξη, όπως εξελίχθη, είναι τουλάχιστον παράτυπη γιατί ουσιαστικά δεν αναγνωρίζει το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων για τις αποφάσεις που αφορούν στην αναδιαμόρφωση της ακαδημαϊκής δομής τους. Ενώ δε αρχικά ανακοινώθηκε ότι θα υπήρχε το χρονικό διάστημα ενός έτους για διαβουλεύσεις, μόλις πριν λίγες μέρες ζητήθηκε από τους Πρυτάνεις να καταθέσουν πλήρεις προτάσεις εντός 10 ημερών (!) χωρίς να έχει ακόμα προδιαγραφεί κάποια ενιαία μεθοδολογία και κριτήρια της αναδιάρθρωσης.

Το τμήμα, όπως αναφέρθη ήδη, είναι μοναδικό, παγκοσμίως πλέον αναγνωρισμένο εκπαιδευτικά και ερευνητικά, με συνεχώς βελτιούμενη υποδομή. Είναι αποδεδειγμένη η πλήρης υποστήριξη όλων των φορέων και πολιτών της Σύρου, όπου αυτό είναι εφικτό, όπως πχ στην περίπτωση της παραχώρησης κτιριακής υποδομής, άκρως απαραίτητης στην παρούσα κρίση. Επίσης έχει αξιολογηθεί με εσωτερικές αξιολογήσεις, καθώς και με εξωτερική αξιολόγηση από παγκοσμίου κύρους επιστήμονες του χώρου με εξαιρετικά συμπεράσματα για την ποιότητα του (αναρτημένη στην ιστοσελίδα της ΑΔΙΠ). Είναι επίσης γεγονός πως ενώ παγκοσμίως τα τμήματα Design πολλαπλασιάζονται εκθετικά, στην Ελλάδα παραμένει το μόνο.

Η αγωνία και απορία είναι λοιπόν πως η αξία ενός τέτοιου τμήματος για την οποία ήδη έχει αποφανθεί ιδιαίτερα θετικά η ΑΔΙΠ, μπορεί να εκτιμηθεί μέσα σε λίγες μέρες, κυρίως με οριζόντιου τύπου οικονομικά κριτήρια, αλλά δυστυχώς και με ‘παλαιολιθικά’ κριτήρια που κυριαρχούν και επιβάλλονται από ‘καλοθελητές’ μη σχετικούς συμβούλους των αρμοδίων Υπουργείων που εκ των πραγμάτων δεν είναι δυνατόν να παρακολουθούν κάθε εξέλιξη στον παγκόσμιο ακαδημαϊκό χάρτη. Συνεπώς απαιτείται σχέδιο, χρόνος και σύνεση για σωστή και αποτελεσματική αξιολόγηση του έργου των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων εν γένει, μιας δράσης ιδιαίτερα σημαντικής για την ανάκαμψη της χώρας

Το Τμήμα αναζητεί την έμπρακτη συμπαράσταση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και κάθε άλλου τοπικού φορέα ώστε να ενισχύσει το έργο του με δράσεις, όπου είναι δυνατόν, κυρίως στις  παρακάτω κατευθύνσεις:

·                     Ενημέρωση αρμοδίων Υπουργείων και φορέων για το Τμήμα και την ακαδημαϊκή, κοινωνική και αναπτυξιακή αξία του για την χώρα και τις Κυκλάδες.

·                     Ανάπτυξη συγκεκριμένων συνεργασιών στις οποίες το προσωπικό του τμήματος (υποστηρικτικό - διοικητικό, αλλά και οι διδάσκοντες) μπορεί να προσφέρει τεχνογνωσία και συμβουλευτική σε τομείς όπως η δημιουργική σχεδίαση βιομηχανικών και διαδραστικών προϊόντων και συστημάτων, η καλλιτεχνική δημιουργία, τεχνική υποστήριξη Η/Υ και δικτύων, κ.α.

·                     Χορηγία υποτροφιών που συνδυάζουν τις επιδόσεις των φοιτητών με την οικογενειακή και οικονομική τους κατάσταση. Οι υποτροφίες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό κίνητρο προσέλκυσης των υποψήφιων φοιτητών και να στηρίξουν τους εν ενεργεία φοιτητές.

·                     Χορηγία θέσεων καθηγητών στα γνωστικά αντικείμενα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος.

·                     Άμεση διερεύνηση ανεύρεσης και μακροχρόνιας παραχώρησης κατάλληλου κτιρίου για την σίτιση των φοιτητών πλησίον του Ά Γυμνασίου.

·                     Άμεση διερεύνηση κτιρίων προς μακροχρόνια παραχώρηση για κατασκευή εστίας στέγασης των φοιτητών. Κάθε σύγχρονο πανεπιστήμιο οφείλει να περιλαμβάνει εξοπλισμένες εστίες στις οποίες οι φοιτητές να επιλέγονται με συνδυασμό κριτηρίων. Οι εστίες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό κίνητρο προσέλκυσης των υποψήφιων φοιτητών και να στηρίξουν τους εν ενεργεία φοιτητές.

·                     Άμεση άρση των τυπικών εμποδίων της παραχώρησης του χώρου του στρατοπέδου στον Δήμο και μέρους του στο Πανεπιστήμιο (όπως έχει αποφασίσει το Δημοτικό συμβούλιο), για την κάλυψη των μεσοπρόθεσμων σχεδίων ανάπτυξης του Πανεπιστημίου στην Σύρο. Αυτό περιλαμβάνει κτίρια για κατασκευή εγκαταστάσεων συνεδριακού κέντρου (αίθουσες διδασκαλίας, αμφιθέατρο, υποδομές εστίασης). Οι καθηγητές του Τμήματος συμμετέχουν ενεργά σε επιστημονικές κοινότητες, και έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν τη φιλοξενία συνεδρίων στη Σύρο με συμμετοχή πολλών εκατοντάδων (ακόμα και πλέον των χιλίων ατόμων).

Το Τμήμα ευχαριστεί για πολλοστή φορά την τοπική κοινωνία και τους φορείς για την συνεχή στήριξή τους, και ευελπιστεί στην συνέχιση της έμπρακτης συνδρομής τους ώστε να ενισχύσει τις υποδομές του και να διατηρήσει το προσωπικό του και να συνεχίσει να δημιουργεί και να ανθίζει στην Σύρο και τις Κυκλάδες.

Επίσης, το Τμήμα ευελπιστεί οι παραπάνω δράσεις να συμβάλουν και στη γενικότερη ενεργοποίηση του Νοτίου, Βορείου Αιγαίου και της επικεντρωμένης Περιφέρειας ώστε οι δράσεις αυτές να αποδίδουν συνολικά στη στήριξη του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε όλα τα νησιά που υπάρχουν τμήματά του.