Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Σύρου έκρινε αθώους τους 4 ακτιβιστές της Greenpeace

Μετά από τριήμερη κράτηση – οδύσσεια σε κελιά των αστυνομικών τμημάτων Πάρου και Σύρου, το Τριμελές Πρωτοδικείο της Σύρου έκρινε αθώους τους 4 ακτιβιστές της Greenpeace που έλαβαν μέρος στην ειρηνική, αλλά δυναμική δράση απέναντι στη μηχανότρατα Alberta II την περασμένη Πέμπτη.
Η αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου όχι μόνο απέρριψε στο σύνολό τους τα στοιχεία της μήνυσης του καπετάνιου της μηχανότρατας, αλλά στην ουσία της δικαιώνει τόσο τη δυναμική δράση της Greenpeace, όσο και το δικαίωμα όλων στην ειρηνική και μη βίαιη διαμαρτυρία για την υπεράσπιση ενός ανώτερου αγαθού. Πιο αποφασισμένη από ποτέ, η Greenpeace συνεχίζει τον αγώνα της για την προστασία των ελληνικών θαλασσών που αδειάζουν από ψάρια και τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων.
Παρά τις άθλιες συνθήκες κράτησης και μεταχείρισης συγκεκριμένα στο αστυνομικό τμήμα Πάρου, που ήταν εμφανώς δυσανάλογες προς τον ειρηνικό χαρακτήρα της δράσης της Greenpeace, η συγκινητική υποστήριξη του κόσμου έδωσε δύναμη στους ακτιβιστές μας που δηλώνουν πιο αποφασισμένοι από ποτέ, ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα για τη δημιουργία θαλασσίων καταφυγίων στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Μεσόγειο.
‘Η ειρηνική δράση μας και η σημερινή απόφαση του δικαστηρίου μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία θαλάσσιου καταφυγίου στις Κυκλάδες. Σήμερα η ελληνική δικαιοσύνη δικαίωσε όχι μόνο την Greenpeace, αλλά και κάθε έναν που αγωνίζεται ειρηνικά για τις αξίες που πρεσβεύει’,
δήλωσε η Άντζελα Λάζου, υπεύθυνη της εκστρατείας για το θαλάσσιο περιβάλλον.
‘Δεν ξεχνάμε το τεράστιο ευχαριστώ σε όσους μας στήριξαν έμπρακτα αυτές τις δύσκολες ώρες και πιο συγκεκριμένα στους δύο προέδρους των παράκτιων ομοσπονδιών παράκτιων αλιέων, κ. Κατσοτούρχη και Ζάννε και το δρα. Πάνο Παναγιωτίδη από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε’,
συνέχισε η Άντζελα Λάζου.
Η Greenpeace με την υποστήριξη δεκάδων χιλιάδων πολιτών θα συνεχίσει πιο αποφασιστικά από ποτέ τη δράση της μέχρι να εξασφαλίσει ελληνικές θάλασσες γεμάτες ζωή, που εγγυώνται ελληνικό ψάρι για τους καταναλωτές και ένα βιώσιμο μέλλον για δεκάδες χιλιάδες αλιείς. Σε εποχές που χάνονται εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίες, είναι ανεπίτρεπτο να μην εφαρμόζεται στην Ελλάδα η ευρωπαϊκή νομοθεσία και να προστατεύεται ένας κλάδος που ταυτίζεται με την πρωτογενή παραγωγή και την περιφερειακή ανάπτυξη.
Καλούμε την Ένωση Πλοιοκτητών Μέσης Αλιείας έστω και τώρα να γίνουν μέρος της λύσης και να υποστηρίξουν ενεργά την πρόταση της Greenpeace για τη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων.

ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ – Η πονεμένη ρωμιοσύνη



     Το βιβλίο <<η πονεμένη ρωμιοσύνη>> εκδόθηκε το 1963. <<…Τα έθνη που ξαγοράζουνε κάθε ώρα της ζωής τους με αίμα και μ΄αγωνία, πλουτίζονται με πνευματικές χάρες που δεν τις γνωρίζουνε οι καλοπερασμένοι λαοί. Αυτοί απομένουνε φτωχοί από πνευματικούς θησαυρούς κι από ανθρωπιά, γιατί η καλοπέραση κάνει χοντροειδή τον μέσα άνθρωπο. Ενώ ο πόνος κατεργάζεται τους λαούς και τους καθαρίζει, όπως καθαρίζεται το χρυσάφι με φωτιά μέσα στο χωνευτήρι. Για τούτο η δυστυχισμένη ρωμιοσύνη στολίστηκε με κάποια αμάραντα άνθη, που δεν τα αξιωθήκανε οι μεγάλοι κι οι τρανοί λαοί της γης…. Φώτης Κόντογλου.

     Γεννημένος στο Αιβαλί της Μικράς Ασίας το 1985, ο Κόντογλου αναδείχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους και πνευματικούς δημιουργούς του 20ου αιώνα. Μετά την μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Φιλοτέχνησε πολλές φορητές εικόνες, εικονογράφησε εκκλησίες της Αθήνας, που σήμερα θεωρούνται μνημεία της βυζαντινής αγιογράφησης, συντήρησε τις τοιχογραφίες του Μυστρά, εξέδωσε το βιβλίο <<Έκφρασις της Ορθὀδοξης αγιογραφίας>>, έργο ιστορικής σημασίας για τη διατήρηση της βυζαντινής αγιογραφίας.

     Για το σύνολο της προσφοράς του στα ελληνικά γράμματα και τη τέχνη, βραβεύτηκε από το κράτος και την Ακαδημία Αθηνών. Πέθανε το 1965.

    Το βιβλίο με τον παραπάνω τίτλο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΓΚΥΡΑ.

                                                                                                                       Γ. Κ. Π

ΠΑΜΕ ΣΥΡΑΣ Να πολλαπλασιαστούν οι χαλυβουργίες


ΟΛΟΙ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΤΙΣ 11 π.μ.



Η 1η Μάη είναι η μέρα που οι εργάτες όλου του κόσμου τιμούν τους νεκρούς της τάξης τους, τους ηρωικούς αγώνες και τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος στην ανειρήνευτη πάλη με το κεφάλαιο. Σύμβολο στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η μέρα που η παγκόσμια εργατική τάξη διατρανώνει την απόφαση της να συνεχίσει την ηρωική της πορεία ως το τέλος, ως τη νίκη.

Tο σύστημα της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης έχει εξαπολύσει θεούς και δαίμονες για να ξεπεράσει την κρίση προς όφελος του, μεταφέροντας όλα τα βάρη στις πλάτες της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, της νεολαίας, καταστρέφοντας παραγωγικές δυνάμεις και πρώτα απ’ όλα καταστρέφοντας τη βασική παραγωγική δύναμη, τον άνθρωπο. Οι απολύσεις, το κλείσιμο εργοστασίων, η μαζική φτώχεια, είναι μια ακόμα απόδειξη ότι δεν υπάρχει φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση. Καμιά υποταγή, κανένα συγχωροχάρτι σε αυτήν τη βαρβαρότητα. Με αυτήν την απόφαση τιμάμε τη φετινή πρωτομαγιά.



ΧΩΡΙΣ ΕΣΕΝΑ ΓΡΑΝΑΖΙ ΔΕ ΓΥΡΝΑ, ΕΡΓΑΤΗ ΜΠΟΡΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΑΦΕΝΤΙΚΑ



Μπορούμε να ζήσουμε καλυτέρα! Το πισωγύρισμα σε συνθήκες προηγουμένων δεκαετιών δεν είναι ο ρεαλισμός της εποχής. 126 χρονιά μετά την Πρωτομαγιά του Σικάγο, δε μας αξίζει η φτώχεια, η εξαθλίωση, η ανεργία, η δουλειά ήλιο με ήλιο για να τα βγάλουμε πέρα. Παράγουμε όλο τον πλούτο και μας ανήκει.



·  Να δυναμώσει τώρα ο αγώνας για Κλαδικές Συμβάσεις που θα εμποδίζουν τη σφαγή στα μεροκάματα και τους μισθούς.

·  Να δυναμώσει η οργανωμένη αντίθεση στα χαράτσια και τη φοροληστεία, με αίτημα την κατάργησή τους.

·  Να επεκταθεί η λαϊκή ανυπακοή στις πληρωμές των γονιών για να λειτουργήσουν τα σχολεία, των ασθενών για να εξεταστούν στα νοσοκομεία.

·  Να καταργηθούν τα χαράτσια της δήθεν «αλληλεγγύης», της ΔΕΗ και το λεγόμενο τέλος επιτηδεύματος.

·  Να υπάρξουν μέτρα ουσιαστικής προστασίας των ανέργων, ανακούφισης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.

·  Να σταματήσουμε το νέο έγκλημα για το τσάκισμα των συντάξεων και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων.

·  Να υπερασπιστούμε τα παιδιά μας από την απληστία των εργοδοτών που τα θέλουν να δουλεύουν για 400€.



Να πολλαπλασιαστούν οι χαλυβουργίες. Δυναμώνουμε την αλληλεγγύη μας στον ηρωικό αγώνα τους



Οι εργαζόμενοι στην Ελληνική Χαλυβουργία βρίσκονται σε απεργία πάνω από έξι μήνες. Αρνήθηκαν να υποταχτούν στη σύγχρονη εξαθλίωση, στην εκ περιτροπής εργασία, στους μισθούς των 500 ευρώ, στην τρομοκρατία και τις μαζικές απολύσεις. Δείχνουν το δρόμο!

Η καλύτερη αλληλεγγύη στον αγώνα των απεργών χαλυβουργών, είναι να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους εργαζόμενοι και σωματεία, κάθε εργατικός χώρος να γίνει κάστρο αντίστασης.



Σήμερα δεν αρκεί η αγανάκτηση. Απαιτούνται αγώνες επιθετικοί, που δεν θα προσπαθούν να συμβιβάσουν τα συμφέροντα του εργοδότη με του εργαζόμενου, αλλά θα έχουν ξεκάθαρο ότι για να κερδίσουν οι εργαζόμενοι θα πρέπει να χάσουν οι μεγαλοεργοδότες. Απαιτείται γραμμή πάλης που θα συγκρούεται με τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, με τις ξεπουλημένες ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, που σέρνουν συνεχώς στα τραπέζια του κοινωνικού διαλόγου τους εργαζόμενους. Να γυρίσουμε την πλάτη στους μονοπωλιακούς ομίλους, την τάξη που κυβερνά και το πολιτικό προσωπικό της.

Η δράση του ΠΑΜΕ, των ταξικών δυνάμεων, του λαϊκού κινήματος είναι καρφί στο μάτι της πλουτοκρατίας και των κομμάτων της. Τους τρομάζει η στάση της ανυπακοής και της απειθαρχίας. Τους φοβίζει η θέση πως την κρίση πρέπει να την πληρώσει το κεφάλαιο.

Η 1η ΜΑΗ μας καλεί να δούμε πιο καθαρά τη βασική αντίθεση κεφαλαίου εργασίας. Από τη μία, την ολοένα και μεγαλύτερη κοινωνικοποίηση της εργασίας, την παραγωγή αμύθητου πλούτου, την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας και από την άλλη μια χούφτα καπιταλιστές να ιδιοποιούνται όλο αυτόν τον πλούτο παραδίδοντας στη φτώχεια και την εξαθλίωση τη συντριπτική λαϊκή πλειοψηφία. Υπερασπίζονται ένα σύστημα σάπιο και ξεπερασμένο, που δε διορθώνεται, δεν εξανθρωπίζεται. Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης μόνο βάσανα θα φέρει για την εργατική τάξη, για τους λαούς. Τρέμουν το ενδεχόμενο να χάσουν την εξουσία τους, να χάσουν τα κέρδη τους. Φοβούνται όσο τίποτα άλλο την εξουσία των εργατών.



Υπάρχει διέξοδος! Να βαδίσουμε στο δρόμο της λαϊκής συμμαχίας. Αυτός είναι ο δρόμος ώστε να αλλάξει ο σημερινός αρνητικός συσχετισμός δύναμης. Αυτός είναι ο δρόμος ώστε να πετάξουμε από πάνω μας τα δεσμά της εκμετάλλευσης, να ανατρέψουμε τη δικτατορία των μονοπωλίων που ντύνεται με το μανδύα της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να τραβήξουμε το δικό μας δρόμο ανάπτυξης, που θα έχει ως μοναδικό κίνητρο την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Αυτός είναι ο δρόμος της Λαϊκής Εξουσίας και της Λαϊκής Οικονομίας.



ΟΛΟΙ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΤΙΣ 11 π.μ.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ Κάλεσμα για την εργατική Πρωτομαγιά


ΟΛΟΙ/ΕΣ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΤΡΙΤΗ 1 ΜΑΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ (ΤΑΞΙ) 10:30





Η φετινή Πρωτομαγιά συμπίπτει με τα δύο χρόνια που το ελληνικό κεφάλαιο και το μαύρο μέτωπο της συγκυβέρνησης μας οδήγησαν στη νέα βαρβαρότητα των διαδοχικών μνημονίων του ΔΝΤ και της ΕΕ. Δύο χρόνια ανοικτού κοινωνικού πολέμου στον κόσμο της εργασίας που σφραγίστηκαν από την ασυμβίβαστη πάλη του εργατικού κινήματος ενάντια στα αντιλαϊκά μέτρα. Πρόκειται για μια ιστορικών διαστάσεων ταξική αναμέτρηση που αναπτύσσεται πάνω στο κοινωνικό έδαφος της βαθύτατης παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης.

 Η φετινή Πρωτομαγιά αποτελεί επίσης την πρώτη μεγάλη κρίσιμη πανεργατική αναμέτρηση, μετά την ψήφιση της νέας «δανειακής σύμβασης», η οποία αποτελεί το μανιφέστο του κεφαλαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενάντια στους εργαζόμενους, τους ανέργους και τη νεολαία. Το μέλλον που μας υπόσχονται είναι εφιαλτικό :



·     Όλοι οι δημόσιοι πόροι παραδίδονται στους πιστωτές για την αποπληρωμή του χρέους

·     Κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, προώθηση ατομικών συμβάσεων εργασίας, ελαστικοποίηση της απασχόλησης, «ειδικές οικονομικές ζώνες» υπερεκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και κινεζοποίηση των μισθών στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και της ενίσχυσης των εξαγωγών του κεφαλαίου

·     Εργοδοτικός δεσποτισμός στους χώρους εργασίας και ποινικοποίηση της συλλογικής οργάνωσης των εργαζομένων

·     Αύξηση της ανεργίας πάνω από 25 % για σύνολο του εργατικού δυναμικού και στο 40 με 50% για τους νέους/ες ως αναγκαία προϋπόθεση για την υποταγή των εργαζομένων και την αποδυνάμωση της διαπραγματευτικής τους δύναμης

·     Απολύσεις στο δημόσιο και ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Κατεδάφιση της δημόσιας παιδείας και της δημόσιας υγείας, αποδόμηση του κοινωνικού κράτους

·     Λεηλασία των ασφαλιστικών ταμείων και των καταθέσεων των νοσοκομείων και των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και «κούρεμα» κάθε κοινωνικού δικαιώματος.



Η έκθεση ΟΟΣΑ και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας αποκάλυψαν την περασμένη εβδομάδα το μέγεθος της αντεργατικής επίθεσης και της πρωτοφανούς, σε περίοδο ειρήνης, προσπάθειας αναδιανομής του πλούτου προς όφελος του κεφαλαίου. Πτώση ρεκόρ 25,3 % κατέγραψαν, μεταξύ των 34 χωρών του ΟΟΣΑ, τα εισοδήματα των εργαζομένων στην ελληνική οικονομία για το 2011, την ώρα που οι φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις του κόσμου της εργασίας έφτασαν να απορροφούν παραπάνω από το ένα τρίτο των μισθών. Για κάθε 100€ μικτά, μας παίρνουν τα 38€ για φόρους και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις ποσοστό που είναι μεγαλύτερο κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ!!

 Μισθοί πείνας, ανεργία και φορολογική αφαίμαξη για τους εργαζομένους είναι το τρίπτυχο της περιβόητης δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζεται εδώ και δύο χρόνια στην Ελλάδα. Αλλά αυτό το τοπίο της κοινωνικής ερήμωσης και εξαθλίωσης που καταγράφουν οι εκθέσεις τους, δεν τους είναι αρκετό. Ο επιτελάρχης του ελληνικού καπιταλισμού και διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Προβόπουλος, μιλώντας εξ ονόματος όλης της ελληνικής πλουτοκρατίας, ζητάει κοινωνική συναίνεση για νέες μειώσεις μισθών, απολύσεις στο δημόσιο και ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Μας ζητάνε να συναινέσουμε στη σφαγή μας, στο όνομα του ευρώ, του καπιταλισμού της Ε.Ε και της κερδοφορίας του εγχώριου κεφαλαίου!!

 Τολμούν να εκβιάζουν με το «ευρώ ή χάος», όταν είναι πια φανερό πως με το σύμφωνο για το Ευρώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μετατραπεί σε ένα σύγχρονο εργατικό Νταχάου για τους λαούς, ενώ ζητούν «νωπή λαϊκή εντολή» που θα νομιμοποιεί μια ακόμα πιο βάρβαρη και κανιβαλική πολιτική. Επιχειρούν να νομιμοποιήσουν τις φασιστικές-ναζιστικές ορδές της Χρυσής Αυγής, υποσχόμενοι στρατόπεδα συγκέντρωσης για τους ξένους εργάτες για να δικαιολογήσουν την κατάπνιξη των δημοκρατικών ελευθεριών των Ελλήνων εργατών, τη φίμωση κάθε ριζοσπαστικής πολιτικής δύναμης και την καταστολή των ταξικών διεκδικήσεων όλων, Ελλήνων και ξένων. Επισείουν το φόβο των «άκρων», αποκρύπτοντας το ακραίο περιεχόμενο των δικών τους πολιτικών επιλογών και τον κλιμακούμενο εκφασισμό των κομμάτων της συγκυβέρνησης.

 Για το νέο εργατικό Σικάγο του 21ου αιώνα

 Μακριά από τις λογικές του εργοδοτικού συνδικαλισμού σε ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και σε ομοσπονδίες που αναπαράγουν τη λογική των κοινωνικών εταίρων και τα κυρίαρχα διλήμματα είτε «συντεταγμένη» μείωση των μισθών, είτε «χαοτικές» μειώσεις και απολύσεις προσωπικού, κάθε χώρος δουλειάς πρέπει να γίνει χώρος μάχης των συλλογικών εργατικών συμφερόντων και δικαιωμάτων. Με γενικές συνελεύσεις, με επιτροπές αγώνα, να δώσουμε αποφασιστικά τη μάχη για να επιβάλλουμε αξιοπρεπείς μισθούς, εργασιακές σχέσεις και συλλογικές συμβάσεις, με κριτήριο τις ανάγκες και τα δικαιώματά μας.Οι εργαζόμενοι στη Χαλυβουργία που βρίσκονται σε απεργία εδώ και 5 μήνες μας δείχνουν το δρόμο. Αρνήθηκαν να υποταχτούν στη σύγχρονη εξαθλίωση. Ύψωσαν μέτωπο στην εκ περιτροπής εργασία, στους μισθούς των 500 ευρώ, στην τρομοκρατία και τις μαζικές απολύσεις.

 Μαζί με όλους τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τη νεολαία, μπορούμε να συγκροτήσουμε ένα πανεργατικό μέτωπο αγώνα και ρήξης για να ανατρέψουμε το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, τις κυβερνήσεις των κομμάτων του κεφαλαίου, το διαρκές σφαγείο των Μνημονίων, των δανειακών συμβάσεων, του ευρώ και της ΕΕ.

 Η φετινή Πρωτομαγιά, πρέπει να βρει τον κόσμο της εργασίας, όχι κάτω από προεκλογικά μπαλκόνια του σάπιου πολιτικού κατεστημένου, αλλά στους δρόμους του αγώνα και της αναζήτησης ενός νέου εργατικού Σικάγο, αντίστοιχου με τις τρομακτικές ιστορικές δυνατότητες που υπάρχουν. Η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που λεηλατείται από το κεφάλαιο χρειάζεται να σπάσει τα δεσμά της εκμετάλλευσης και της ολοκληρωτικής υπαγωγής του ανθρώπου στην κερδοφορία των «αγορών» και του κεφαλαίου. Με τις σημαίες και την ιστορική παρακαταθήκη του εργατικού Σικάγου, της Πρωτομαγιάς των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης του 36 και τη θυσία των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης στο σκοπευτήριο της Κασαιριανής το 1944, τιμούμε τους νεκρούς μας και παλεύουμε για την ανατροπή του σύγχρονου Μεσαίωνα.

 Καλούμε όλους τους εργαζόμενους, τη νεολαία, τους ανέργους να συμμετάσχουν στην απεργιακή συγκέντρωση την Τρίτη 1η Μάη στις 10:30 στην Πλατεία Εθνικής Αντίστασης (Ταξί) .


ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ

sidonistiko.blogspot.com

ΣΥΡΙΖΑ Κυκλάδων : Στήριξη στους ακτιβιστές της Greenpeace


Ο ΣΥΡΙΖΑ Κυκλάδων και οι υποψήφιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στις Κυκλάδες, δηλώνουμε τη στήριξη μας στους ακτιβιστές της Greenpeace που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα, επειδή υπερασπίστηκαν μια περιοχή που καθημερινά νεκρώνει από τις καταστροφικές πρακτικές αλιείας, την ίδια στιγμή που η υπεραλίευση, η χρήση δυναμικών εργαλείων, η συχνά  παράνομη αλιεία αφήνεται προκλητικά ανενόχλητη να αποδεκατίζει τα αλιευτικά αποθέματα,  απειλώντας στην ουσία το ζωτικής σημασίας για τους κατοίκους των νησιών επάγγελμα του παράκτιου αλιέα,  απειλώντας το ίδιο το οικοσύστημα του Αιγαίου.

 Δεδομένης της θέσης μας για την αδήριτη ανάγκη δημιουργίας θαλάσσιων αποθεμάτων, δηλαδή περιοχών στις οποίες θα προστατεύονται τα ενδιαιτήματα κι η ποικιλία της θαλάσσιας ζωής, αλλά και την ανάγκη στήριξης της παράκτιας αλιείας που απειλείται από τη βιομηχανική αλιεία που καταστρέφει το βυθό και το γόνο, στηρίζουμε απόλυτα την πρόταση των ακτιβιστών  για τη δημιουργία θαλάσσιου καταφυγίου στις Βόρειες Κυκλάδες και δηλώνουμε πως, όπως και επανειλημμένα έχουμε κάνει στο παρελθόν, θα συμμετέχουμε σε κάθε πρωτοβουλία  για την προστασία της περιοχής.

 Τέλος, καταγγέλουμε τις απαράδεκτες συνθήκες κράτησης τους αλλά και τη μεταγωγή τους με χειροπέδες, πρακτικές που προσειδιάζουν σε “κοινούς εγκληματίες” και όχι σε ενεργούς πολίτες.




Σάββατο 28 Απριλίου 2012

Αποσπασματικός περιηγητής της Ερμουπόλεως και πάσης ανακάτω Σύρου


Του Β.Π. KAPAΓIANNH  

O ιερέας μόλις μας είδε να μπαίνουμε στο ναό συμμορφώθηκε. Συμμάζεψε το αντερί όπως όπως μη φαίνεται το απευθείας ιδρωμένο σώμα του -η ζέστηυγρή- και μας περίλαβε. Άκουγα μ' αυτί κουφού το πως Ψαριανοί επήλυδες ήρθαν μετά την καταστροφή τους κι εποίκησαν την περιοχή εκείνη της ανυπόστατης ακόμα Ερμουπόλεως, οι Χιώτες παρακάτω κι οι λοιποί ρημαγμένοι νησιώτες της επανάστασης του 1821.
Δημιούργησαν τη μεγάλη κι εντελώς ορθόδοξη πόλη -το Βιομηχανικό της μουσείο αλλά και το Κοιμητήριο του αγίου Γεωργίου εν αρχοντική θλίψη, βεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές,

 περί του βιομήχανο-αρχοντικού ενδόξου της παρελθόντος. Από τον παλιό

 λόφο της η Καθολική εκδοχή των γηγενών παρακολουθούσε την ορμητική

 είσοδο των ξεριζωμένων κι όλο να σφίγγεται στα στενά των. Δεσπόζουν τώρα

 στο Δήμο Άνω Σύρου, κώνος λόφος, ωραιότατος και στο βλέπειν του και στο

 διασχίζειν.

    Η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τη λατρευτική (!) εικόνα,

 πίνακα δηλαδή του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (Ελ-Γκρέκο) στον πρόναο είναι

 λίαν καλά φυλαγμένη δηλώνει άνετος, σχεδόν χαρίεις, ο αγαθός λευίτης

 -ξεναγός- συνδέεται ο συναγερμός της με δέκα τηλέφωνα κύριοι κλέπται,

 ειδοποιεί, όπως στις τράπεζες η αντικλεπτική ενημέρωση της διεύθυνσης

 προς τους κ.κ. ληστές πως υπάρχει μηχανισμός επιβράδυνσης στο

 χρηματοκιβώτιο. Πριν λίγα χρόνια η ανυποψίαστη συντηρήτρια του ναού την

 κοιτούσε και μόλις φαινόταν θραύσμα από το κεκοιμημένο σώμα της

 Θεοτόκου, θα την είχε προσκυνήσει ίσως, άλλωστε όλοι μέχρι τότε την

 προσκυνούσαν ο καθένας στο τρόπο του, ως μία παλιά, μαυρισμένη και φερτή

 από τους ψαριανούς κτήτορες, κάτι θα της χτύπησε στην διαίσθηση. Ζήτησε

 ένα πρόχειρο εκκαθαριστικό, οινόπνευμα, ν' αφαιρέσει, έτσι για δοκιμή

 από πάνω της, του καιρού την πηχτή, μαύρη λίγδα. Είδε απλά όχι μόνο το

 «ότι καλόν» του Δημιουργού της βιβλικής Γενέσεως αλλά το εκπληκτικόν της

 Αναγεννήσεως όνομα. Δομ...ίνικος έγραφε όπως στα καβαφικά λείψανα λόγου.

 Φαντάζομαι πως θα ένιωσε η άσημος εργάτης καθαρισμού του χρόνου.

 Τηρουμένων των αναλογιών, όπως ο Μ. Ανδρόνικος, όταν άνοιξε το τάφο στη

 Βεργίνα ή στην όχι και τόσο γνωστή περίπτωση, όπως ο Λίνος Πολίτης στη

 μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη Ζάβορδα όρια Γρεβενών και Τρικάλων,

 κτήτωρ ο όσιος Νικάνωρ Π θεσσαλονικεύς στην καταγωγή, περιφερειάρχης

 άγιος της Δυτικής Μακεδονίας- όταν είδε στη βιβλιοθήκη της μονής ένα

 αντίτυπο, το πλέον ολοκληρωμένο «Λεξικό» του μεγάλου Φωτίου. Έπεσε πάνω

 του, το άρπαξε, το φυγάδευσε, το φρόντισε κι εξέδωσε σχολιασμένο ένα

 μέρος του. Ευτυχώς, ήταν η πλέον ευλογημένη κλοπή! Όταν το θαύμα της

 Σύρου, διότι περί αυτού πρόκειται, τεκμηριώθηκε από την επιστήμη το

 πλήθος των εικονολατρών έσπευσαν σαν ακρίδες στην αρχή δια τα περαιτέρω.

 Στη συνέχεια ακολούθησε ο χανο-τουρισμός, καλή ώρα όπως ημείς αυτοί.

 Συνδυασμός ακράτου πίστεως και αφάτου ηδονής από την τέχνη; Υποθέτω πως

 «Τοιούτος κατήντησεν ο ζήλος των πιστών, ώστε ο επίσκοπος ηναγκάσθη να

 σκεπάση δι' υέλων την εικόνα, ίνα μη εξαλείφεται εκ των πολλών

 φιλημάτων, καταντήσει μετ' ολίγας ημέρας ωχρή και αφανής, ως η επί του

 ρινομάκτρου της Προυνίκης εικών του Σωτήρος» σημειώνει ο ιστάμενος εν

 μελαγχολία έξωθεν της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ερμουπόλεως (μου χάρισαν τον

 «Κατάλογο» της και τους ευχαριστώ) Εμ. Ροϊδης, («Πάπισσα Ιωάννα»), ο

 οποίος ισορροπεί εκεί γλυπτικά με τον άλλο μέγα, μελαγχολικό σκώπτη Γ.

 Σουρή. Φωτογραφήθηκα ότι είχα μαζί τους μια γνωριμία από μαθητής και

 ένιωσα στα άψυχα τους γλυπτά την ένσαρκη παρουσία της μνήμης. Κι οι δυο

 Ερμουπολίτες αλλά ξένοι αυτής.

    Είναι ο πρώτος πίνακας του Γκρέκο πριν από το 1567, βυζαντινής

 τεχνοτροπίας, με θέμα την κοίμηση της Μαρίας, όπως αναφέρεται στ'

 απόκρυφα Ευαγγέλια. «Απόστολοι εκ περάτων συναθροισθέντες ενθάδε»

 θρηνούν, με παρόντα τον Χριστό που οδηγεί την ψυχή της στον ουρανό με τη

 μορφή νεογέννητου, παρουσία δε και του αγίου Πνεύματος με τη μορφή

 περιστεριού, πτερωτού μεσολαβητή μεταξύ ουρανού και γης. Η ύπαρξη

 κηροπηγίου με κλασσικίζουσες Καρυάτιδες προέρχεται από τη δυτική τέχνη

 γράφουν οι ειδικοί.

    Εδώ στη νήσω ακούω, βλέπω μαζί με όλη την παρέα των συν

 τουριστο-ταξιδιωτών τη συνέχεια στο σήμερα. Θέλω να δυσπιστήσω αλλά δεν

 έχω περιθώριο. Μην κάνω και συνεχώς τον έξυπνο και μάλιστα ατεκμηρίωτα.

 Δίπλα σε μια κώχη είδα την εικόνα του οσίου Εφραίμ. Είπα του γέροντα πως

 η εκκλησία των Χριστόδουλων κ.λπ. δεν τον αναγνώρισε εισέτι άγιο, γιατί

 τον λατρεύουν; Τον αναγνώρισε ο λαός, είπε. Πως, δια δημοψηφίσματος,

 εκλογών με υπογραφές ή δι' άλλων τινών δημοκρατικών διαδικασιών, όπως η

 ακατάσχετη κηροφορία και δεησιολογία συνεπικουρούμενη από την επάργυρη

 ανοχή όσων μοιράζονται τα τυχηρά. Μήπως αυτή η πρόωρη και άνευ της

 συνοδικής σφραγίδας (ωχ το έγκυρον) επικύρωση θεωρείται υπερβολή κι έτσι

 τιμωρούνται όσοι προσπορίζονται οφέλη από την αδήλωτη αγιότητα, καλή ώρα

 όπως το μοναστήρι του οσίου στην Αττική -ευρωκοπτήριον- το οποίο οδήγησε

 και τον πρώην Αττικής στην 8ετή του κάθειρξη δια τα γεράματα, έστω.

 Τέλος πάντων, όταν εισέρχεσαι σε ναούς ν' ακούς ό,τι σου λεν, να κάνεις

 ό,τι κάνουν όλοι, διαφορετικά μην μπαίνεις, διότι δεν είναι λαογραφικά

 μουσεία ή πινακοθήκες. Υπάρχει στην ατμόσφαιρα μεγάλη πύκνωση

 πνευματικότητας, εσωτερικότητας, μυστικότητας, μεταφυσικής, στεναγμών,

 προσευχής.

    Με τη σειρά μου προσκύνησα την Κοίμηση του Γκρέκο, το έργο τέχνης

 δηλαδή. Προσκύνησα! Δεν θα το ʽλεγα. Δεν ήταν η ελλοχεύουσα φορές

 ολιγοπιστία μου αλλά το καλλιτεχνικό του πράγματος που με κρατούσε

 ουδέτερο. Μου φαινόταν περίεργο έργα τέχνης να είναι και έργα λατρείας.

 Στην Τήνο και την Παναγία της ήμουνα εντός του λατρευτικού πρωτοκόλλου

 έξωθεν και ένδον. Δεν είδα και το ναό του Ιαγίου Χαλεπά. Εδώ κάτι με

 σταματούσε. Δεν μου ήρθε καλά αυτή η συμμόρφωση προς τα καθιερωμένα στο

 πλήθος. Τα έργα ζωγραφικής μπορούν να γίνουν αντικείμενα λατρείας

 ακωλύτως αλλά χωρίς κεριά, προσευχές, θυμιάματα, τάματα δια να

 μεσολαβούν στο Ανώτερο από μόνες τους χάριν της υψηλής ποσότητας του

 ωραίου που περιέχουν. Μήπως έτσι χάνεται το νόημα που έχουν οι εικόνες

 αφού αυτό που συμβολίζουν προσκυνούμε κι όχι το υλικό αντικείμενο. Στον

 πίνακα του Γκρέκο στην Ερμούπολη, στο αριστούργημα της ζωγραφικής

 ακουμβούμε ευλαβή κι ανευλαβή χείλη, επί της προστατευτικής υέλου κι όχι

 σε ό,τι αναπαριστά.

    Ιδιόμελον. Σ' ένα στενό δίπλα από την πλατεία Δημαρχείου, Σάββατο

 μεσημέρι, το μεγάλο καράβι της αναχώρησης αργούσε και το λιτό τσίπουρο

 Χίου μας συνοδεύει χωρίς να κυριαρχεί. Την παρέα πηγαινοφέρνει ο λόγος

 και μια ατμόσφαιρα φίλιας, φιλολογικής διάγνωσης. O συγγραφέας μετά από

 τόσες περιπλανήσεις ψυχής, σώματος, σκέψης -τελευταία μέχρι το Μεξικό

 έφτασε η χάρη του για να συντάξει το συναξάρι του αναρχικού κι

 επαναστάτη, νεοφανέντα αγίου Πλωτίνου Ροδοκανάκη- προσάραξε στην Ανω

 Σύρο σ' εκείνη τη δαιδαλώδη ξεχωριστή πολιτεία της οικιστικής

 εσωστρέφειας και της δημιουργικής μονώσεως. Κι αυτός να χάνεται στα

 υπέροχα «Κρυφά ταξίδια» του, βιωματικά δοκίμια τα χαρακτήρισαν, και να

 οικολογεί άνευ εικοτολογιών. O Τέο Ρόμβος, λοιπόν, αφηγείται εφ' όλης

 της ύλης, αφήνεσαι σχεδόν ηδονικά στη γοητεία της πολυσχιδούς εμπειρίας

 του βίου του. Ξεφύλλισα και τα «ΙΧΝΗ» του, δώρο ακριβό της γλυκιάς

 «Άποψης» της Σύρου, δεκαπενθήμερης επιθεώρησης, -παρέμβαση τρόπου

 καθημερινού, διέξοδος στο χώρο, ξαλάφρωμα ψυχής δια του γραπτού λόγου.

 Χαράγματα στις πέτρες από τους ναυτικούς που κατέφευγαν στο μικρό όρμο,

 τα Γράμματα -το κοιτούσαμε περί την του ηλίου δύσιν πάνω από την κορυφή

 του Σαν Μιχάλη- κι αυτός τα μάζεψε, όχι μόνον αυτά, τα εμπότισε σ' όλο

 το σώμα της ελληνικής ποίησης, με την οποία συνόδευσε σαν υπόκρουση τα

 επί λίθων εγχαράγματα. Αλλά το καράβι προσέγγισε και η αίσθηση του

 ημιτελούς, χάραξε ένα ίχνος θλίψης για μια γνωριμία με κάτι, που άρχιζε

 μόλις άρχιζε όμως το τέλος.



Ενσταντανέ από ένα άτυπο ημερολόγιο

    Το καρνάγιο Ερμουπόλεως με τη ανεπούλωτη φθορά του χρόνου, που δεν

 πήγα. Περνούσαμε δίπλα του, το κοιτούσα, ένα σώμα καράβι που θέλει

 επισκευή.

    Το απόγευμα στον Σαν Μιχάλη με τη σφήκα και το εξασθενημένο της

 κεντρί που παραλίγο θα μας άφηνε το δήγμα της διαπίστευσής της.

    Η σπηλιά του φιλοσόφου Φερεκύδη που δεν είδα.

    Το επιβλητικό Δημαρχείο με την αόριστη ή τη φανερή του γοητεία.

    Το παλιό τμήμα του εν θλίψει κι ελαφρά εγκαταλείψει κοιμητηρίου του

 Αγίου Γεωργίου. Όλη η επώνυμη αρχοντιά της Ερμουπόλεως ήταν εκεί ακίνητη

 σ' ένα καθημερινό πάρτι αφιερωμένο σε ό,τι έφυγε.

    Το καφενείο «Κυβερνείο» στην Ποσειδωνία αυτή που ονομάζει ο αοίδημος

 Μάρκος Βαμβακάρης «Ντέλα Γκράτσια» εκεί που: Τη νύχτα αυτή που τη σιωπή

 την ψιχαλίζουν τ' άστρα στο "Κυβερνείον η Αριάδνη" μου έρχεσαι σαν ξένη

 ενθύμηση, πολιορκείς της ψυχής μου τα κάστρα γεμάτα με Κερκόπορτες,

 προσδοκία αγαπημένη.

    Oι ψάλτες και ο παπάς αυτής της περιοχής στο ναό του Τιμίου

 Προδρόμου. Τι φωνές γεγονυίες και τρόπος αφτιασίδωτης ψαλτικής

 γλυκύτητας και ειλικρινούς πτωχο-μεγαλοσύνης ήταν αυτές!

    Στην άκρη του φάρου στο λιμάνι όπου ο αέρας παρασέρνει τους πάντες,

 σε ραντίζει με αλμύρα το κύμα που καβαλάει το λιμενοβραχίονα και γεμίζει

 στις πολλές γούβες του -θολάμια τσιμέντου- αλάτι. Δοκίμασα, ήταν προς το

 πικρό.

    Oι αποθήκες του Τελωνείου με τις εκθέσεις του. Εφημέρευε κι ημέρευε

 κάθε επισκέπτη μια έκθεση με έργα του Νίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα.

    Η καθολική Άνω Σύρος ο Σαν Τζώρτζης, τα στενά, ο ναός, τα κλειστά

 μονύδρια των Καπουτσίνων, οι λες και ημιπαράνομες δημόσιες και δημοτικές

 υπηρεσίες εκ του ότι είναι Δήμος χωριστός μαζί με την νυν ακατοίκητη,

 τέως πυκνοκατοικημένη, νήσο Γυάρο, ένα λυπηρό μουσείο Μ. Βαμβακάρη.

    Η μικρή Αγκαθωπή παραλία κάτω από ένα αρμυρίκι -γλυκιά μου ξένη και

 μακρινή θάλασσα- κι απέναντι μόνιμα παρκαρισμένο ένα πολεμικό του

 ελληνικού στόλου, φύλαγε τι ή φυλάγονταν από τι;

    Oι καφετί ξερολιθιές που όριζαν άγονες ιδιοκτησίες, μελλοντικά

 οικόπεδα.

    O αέρας, ο αέρας, ο αέρας που σήκωνε, ανασήκωνε, ξεσήκωνε...

    κλπ.


* O κ. B. Καραγιάννης είναι δικηγόρος, συγγραφέας, διευθυντής της

 πνευματικής επιθεώρησης της Κοζάνης «Παρέμβαση» και υπήρξε από το

1996-2003 διευθυντής του Ινστιτούτου Βιβλίου και Ανάγνωσης της Κοζάνης.

Kοιμητήριο Aγίου Γεωργίου Ερμούπολης


Tων ΠEΠHΣ ΓABAΛA - EΛENHΣ ΓAPEZOY

Μετά την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας το 1821, Έλληνες από  διάφορα μέρη της χώρας που βρίσκονταν υπό την Oθωμανική κυριαρχία βρήκαν καταφύγιο στη Σύρο, η οποία προστατευόταν από την Αυστρία, τη Γαλλία και το Βατικανό, λόγω των Καθολικών κατοίκων της Άνω Σύρου. Εξαιτίας αυτού του προνομίου ήρθαν και εγκαταστάθηκαν εδώ και πολλοί Έλληνες από άλλες περιοχές της Oθωμανικής Αυτοκρατορίας όπου υπήρχαν αναπτυγμένες  ελληνικές κοινότητες, όπως η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και οι Κυδωνιές.

  Ιδιαίτερα μετά το 1822 και την καταστροφή της Χίου, των Ψαρών και των παραλίων της Μικράς Ασίας πολλοί πρόσφυγες, ανάμεσά τους και σπουδαίοι Χιώτες έμποροι, κατέφυγαν στην ανατολική ακτή της Σύρου, όπου σύντομα, το 1824, μια νέα πόλη προέκυψε, η οποία απέκτησε και το πρώτο οργανωμένο κοιμητήριό της. Το κοιμητήριο αυτό βρισκόταν πίσω από την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου και το παλιό δημοτικό νοσοκομείο.

     Με την επέκταση της πόλης της Ερμούπολης, όπως ονομάστηκε το 1826 ο οικισμός, το κοιμητήριο βρέθηκε στο κέντρο της συνοικίας των «Ψαριανών» και μεταφέρθηκε αναγκαστικά στη σημερινή του θέση το 1834. Το 1837, επί δημάρχου Νικολάου Πρασσακάκη, στο νέο κοιμητήριο ανεγέρθηκε νεκροστάσιο και το 1839 ο ναός του Αγίου Γεωργίου. Επί Δημάρχου Αμβροσίου Δαμαλά (1853-1858) δημιουργήθηκε στα δυτικά του ναού η Ιερατική Σχολή, της
οποίας το κτίριο αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως οστεοφυλάκιο. Το

παλαιό κοιμητήριο δεν σώζεται πλέον. Στη θέση του έχει δημιουργηθεί η

πλατεία Μωραϊτίνη. Αλλά και το νέο Κοιμητήριο πολύ σύντομα βρέθηκε στο

κέντρο της συνοικίας «Νεάπολης». Έτσι από το 1857 άρχισαν οι ενέργειες

της εκ νέου μεταφοράς του, οι οποίες όμως δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ.

     Η Ερμούπολη εξελίχθηκε σε σημαντικό οικονομικό, εμπορικό και

  βιομηχανικό κέντρο κατά τον 19ο αιώνα. Η ανάπτυξη της πόλης

αντανακλάται τόσο στα μεγαλόπρεπα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια που ανεγέρθηκαν

αυτή την περίοδο, όσο και στα μεγαλόπρεπα μαυσωλεία και τις, εξαιρετικής

  τέχνης, επιτύμβιες πλάκες του κοιμητηρίου. Τα περισσότερα από αυτά

  ανήκουν σε σημαντικές οικογένειες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο

τόσο στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας όσο και στην ανάπτυξη του Nέου Eλληνικού

Κράτους: Μαυροκορδάτος, Νεγροπόντης, Πετροκόκκινος, Λαγώνικος, Γαλάτης,

Μπενάκης, Αντωνιάδης, Φουστάνος, Κουλουκουντής, Bάτης, Πετρίτσης, Κρίνος,

Πρώϊος, Ροδοκανάκης. Πολλά στοιχεία για το έργο και τη ζωή τους, αλλά και

για το θάνατό τους προκύπτουν από τις εγγραφές που έχουν χαραχθεί στα

επιτύμβια μνημεία αυτών των οικογενειών.

     Η οικονομική παρακμή της Ερμούπολης διέκοψε τη δαπανηρή

δραστηριότητα και στο κοιμητήριο, με αποτέλεσμα στα τέλη του 19ου αιώνα και στις

αρχές του 20ού να επικρατήσει μια λιτότερη μορφή στην αρχιτεκτονική των

  μνημείων.

     Το κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου είναι οργανωμένο σε επτά

τομείς. Oι τομείς ξεχωρίζουν στη γενική άποψη. O ξεχωριστός χώρος των

μαυσωλείων έχει είσοδο στη Β.A. γωνία του. Εδώ υπάρχουν 56 μεγαλόπρεπα

μαυσωλεία, που ανήκουν στις επιφανέστερες οικογένειες της Ερμούπολης και

  ανεγέρθηκαν κυρίως κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα και στις αρχές

του 20ού. Oι αρχιτεκτονικοί τύποι και ο γλυπτός διάκοσμος προσφέρουν

  σημαντικά στοιχεία στην Ιστορία της Τέχνης.

     Δυστυχώς δέκα μόνο από αυτά τα μνημεία φέρουν την υπογραφή των

  δημιουργών τους, κυρίως Ελλήνων και ιδιαίτερα Τηνίων, επηρεασμένων

από το ρεύμα του κλασικισμού. Στη Σύρο είχαν εργαστήρια ο Φραγκούλης

  Ταλιαδούρος και ο γιος του Αντώνιος, ο Ιωάννης Φυτάλης, οι Γεώργιος και

  Ιωάννης Βιτάλης και ο Αλέξανδρος Γ. Βιτάλης. Στο κοιμητήριο πάντως

εκτός από τους προαναφερόμενους έχουν εργαστεί και οι Νικόλαος Σπανός, Κ.

  Μαρμαρινός, Ν. Περάκης, Ι. Καρπάκης, και ο ιταλός A. Canessa.

     Ανάμεσα στα θαυμάσια μαρμάρινα επιτάφια μνημεία του τομέα αυτού

  ξεχωρίζουν οι λάρνακες που έχουν χαρακτήρα καθαρά διακοσμητικό και

στο κάλυμμά τους φέρουν ολόγλυφες μορφές ή αγγέλους ή σταυρούς όπως

είναι το επιτύμβιο μνημείο του Βλαδίμηρου Ιω. Αντωνιάδη που στις τέσσερις

πλευρές του βάθρου φέρει ανάγλυφες παραστάσεις από τη ζωή της οικογένειας

και την αναγγελία του θανάτου του μικρού Βλαδίμηρο, καθώς και το

επιτύμβιο μνημείο της οικογένειας Ροδοκανάκη, που στο βάθρο φέρει ανάγλυφα

  οικόσημα της οικογένειας. Επίσης το μνημείο της οικογένειας Αυγερινού

  όπως και της οικογένειας Δημητρ. Ν. Βαφιαδάκη με λάρνακες

συνδυασμένες με ολόγλυφους αγγέλους ή και της οικογένειας Κορωνιού που

αποτελείται από λάρνακα και ανακεκλιμμένη γυμνή μορφή, που συμβολίζει έννοιες

όπως «η αιωνιότητα».

     Συχνά απαντώνται Ναϊδιόσχημα μνημεία ιωνικού ή δωρικού ρυθμού ή

  χριστιανικού τύπου, όπως είναι ο ναΐσκος της οικογένειας Νικηφόρου

  Γεωργιάδη με εγχάρακτη διακόσμηση, έργο του Ι. Βιτάλη, το 1903 ή

ακόμη και κυκλικοί ναΐσκοι, κατά το πρότυπο του μνημείου του Λυσικράτη

στην Αθήνα, όπως ειναι οι κυκλικοί ναΐσκοι της οικογένειας Ζαννή Δ.

  Πετροκοκκίνου και των οικογενειών Σωτηρίου και Θεοδώρου Παγκάλου

και Περικλέους Σαμίου. Oι δύο προτομές στο εσωτερικό του είναι έργα

του Ι. Βιτάλη (Θ. Πάγκαλος) και του Κ.Ν. Περάκη (Ε.Π. Σαμίου), το 1932.

 

  Kιβώρια

     Ιδιαίτερη κατηγορία μνημείων αποτελούν τα κιβώρια, που είναι

μικροί ναΐσκοι χωρίς τοίχους αλλά μόνο με 4 κίονες δωρικού ή ιωνικού

ρυθμού, όπως το κιβώριο της οικογένειας Ελπιδ. Λαδόπουλου, όπου στο κέντρο

  δεσπόζει ολόγλυφος άγγελος, ενώ το βάθρο κοσμούν ανάγλυφα πορτρέτα

της μελών της οικογένειας και άγγελοι. Το μνημείο, έργο του Γ. Βιτάλη

  αναγέρθηκε το 1894. Άλλο ένα κιβώριο ανήκει στην οικογένεια

Κωνσταντίνου Τσιροπινά, όπου στο κέντρο του υπάρχει επίσης ένα άγαλμα αγγέλου.

     Πάντως ο πιο συνηθισμένος τύπος μνημείων είναι οι επιτύμβιες

στήλες διαφόρων τύπων που φέρουν πλούσια ανάγλυφη διακόσμηση όπως της

  οικογένειας Χρήστου Νικολαΐδου με ανάγλυφη γυναικεία μορφή να

αγκαλιάζει την επίσης ανάγλυφη προτομή του Χρήστου Νικολαΐδη ή όπως ο

αρράβδωτος κιονίσκος με την προτομή του Δημητρίου Βάτη, έργο του A. Canessa

καθώς και ο οβελίσκος της οικογένειας Ν. Βαλμάδη με ανισοσκελή σταυρό που

  μιμείται κορμό δένδρου. Ακόμα μία επιτύμβια στήλη είναι της

οικογένειας Γ.Δ. Καλλιμέρη με ανάγλυφη προτομή του Δημητρίου Καλημέρη και με

σπαθί και θηκάρι και παράσταση ιστιοφόρου. Ένας εντυπωσιακός ανθοπλόκαμος

  διακοσμεί την επιτύμβια στήλη της οικογένειας Λουκά Κορέση. Η

επιτύμβια στήλη της οικογένειας Καντζιλιέρη φέρει προτομή της Ευγενίας

  Καντζιλιέρη, έργο του Τήνιου γλύπτη Iω. Kαρπάκη. Ακόμη μία

επιτύμβια στήλη του Ανδρέα Κοσμά. Εδώ θα πρέπει να παρατηρήσουμε τις

ανάγλυφες παραστάσεις ιστιοφόρου, κλάδου, σπαθιού, σημαιών, γονυπετούς

αγγέλου, λύχνου στην επιτύμβια πλάκα. Η επιτύμβια στήλη της οικογένειας

Αθανασίου Κρίνου φέρει διακοσμητικό μαρμάρινο αμφορέα. Εντυπωσιακή είναι και

η επιτύμβια στήλη επάνω σε εξέδρα της οικογένειας Ζωρζή Νεγρεπόντε.

     Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσέξουμε τα μνημεία με γλυπτές

συνθέσεις όπως της οικογένειας Γαβριήλ Αράγκη με ανδρική προτομή και

ολόγλυφους αγγέλους.

     Ιδιαίτερα σημαντικές όχι μόνο για τα γλυπτά στοιχεία που

διασώζουν, αλλά και για τις επιγραφές που προσφέρουν πλήθος ιστορικών πηγών,

  λογοτεχνικών κειμένων και στοιχείων που βοηθούν στη συγκρότηση των

  γενεαλογικών δένδρων, είναι οι επιτύμβιες πλάκες. Oι επιτύμβιες

πλάκες βρίσκονται σε όλους τους τομείς ταυ κοιμητηρίου, ενώ υπήρχαν

αρκετές και εκτός κοιμητηρίου συγκεντρωμένες στο δρόμο έξω από το Κοιμητήρια.

  Ελπίζουμε ότι οι εξαιρετικές αυτές δημιουργίες δεν πλακόστρωσαν

αυλές και δρόμους.

     Η παλαιότερη πεζή αναγραφή που σώζεται προέρχεται αχό το 1838

και το παλαιότερο επιτύμβιο επίγραμμα είναι του 1837. Όλες οι επιγραφές

δινουν πολλές πληροφορίες για την επίγεια ζωή, το έργο και τις αρετές του

 αποθανόντος.

 

  Eπιγράμματα

     Iδιαίτερα για τα επιτύμβια επιγράμματα, πηγή έμπνευσης είναι συνήθως

 το δημοτικό τραγούδι και κυρίως τα μοιρολόγια. Είναι δημιουργίες

γνωστών Ερμουπολιτών που συνήθιζαν να δημοσιεύουν επικήδειους λόγους, όπως

  φαίνεται από τσν Τύπο της εποχής. Συνήθως επικήδειους λόγους

εκφωνούσαν ο Δ/ντής της Ιερατικής Σχολής Μεθόδιος Παπαναστασόπουλος, οι

καθηγητές και δάσκαλοι Γ. Σουρίας, Κ. και Ι. Μαντόπουλος, Ι. Βαλέττας, Αντ.

  Αντωνιάδης, Μιχ. Κουτζούδης, Μάτσας και Γ. Κουιμζέλης και οι

δικηγόροι Δ. Βοκοτόπουλος, Ι. Χατζηδάκης, Ιω. Δοξαράς, Αδ. Πετρίτσης, Γ.

  Ποσειδώνος, Κ.Ι. Πιτσιπιός κ.ά. Σίγουρα πάντως στον καθηγητή της

  φιλοσοφίας και πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Φίλιππο Ιωάννου

  αποδίδονται τουλάχιστον δύο επιτύμβια επιγράμματα για τον Αντώνιο

  Κασσαβέτη και την Ελένη Γλύκα.  Τις επιτύμβιες πλάκες κοσμούν πλήθος ανάγλυφων διακοσμητικών στοιχείων και παραστάσεων: σταυροί, άγγελοι, λύχνοι, στέφανοι, ιστιοφόρα, πεταλούδες-ψυχές, εμβλήματα, βλαστοί, άκανθες, ταινίες

κ.λ.π.

 

     Πιο συγκεκριμένα στην επιτύμβια πλάκα της Ιωάννας Μπογιατζή,

στον τομέα που βρίσκεται ανατολικά του χώρου των μαυσωλείων, σώζεται η

  ανάγλυφη παράσταση του αγγέλου καθώς η επιγραφή είχε αποξεσθεί

δυστυχώς. Η επιγραφή που σώζεται όμως στην επιτύμβια πλάκα του έμπορου

Νικολάου Καρδίτση από τη Σίφνο δηλώνει πολλά στοιχεία για τη ζωή του, όπως

και η ανάγλυφη διακόσμηση με την προτομή του Ερμή. Δύο εξαιρετικής τέχνης

  ανάγλυφοι στέφανοι βρίσκονται στις επιτύμβιες πλάκες των

οικογενειών Λ. Γεωργίου και Ανάργυρου Αναγνωστόπουλου, όπου η επιγραφή δίνει

στοιχεία και για την οικογένεια και κυρίως για τον ίδιο τον τραπεζοκτηματία

  Ανάργυρο Αναγνωστόπουλο, που ήταν από τους πρώτους οιιαστές της

  Ερμούπολης και καταγόταν από τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας. Ανάγλυφη

  παράσταση ιπτάμενου αγγέλου κοσμεί την επιτύμβια πλάκα του

επτανήσιου έμπορου Ν. Κλάδη. Πλούσια η ανάγλυφη διακόσμηση: στέφανος, σπαθί

και θηκάρι, ψυχή και παράσημα, παράσταση αγγέλου, στην επιτύμβια πλάκα

του Γιαννιώτη λοχαγού της δεύτερης Φάλαγγας Σπυρίδωνα Ζέρβα, που

βρισκόταν έξω από το χώρο του κοιμητηρίου. Παράσταση στέφανου και χεριού που

κρατά γραφίδα κοσμεί την πλάκα του εικοσαετή Χιώτη Στ. Δρόσου. Ένας ακόμη

  ανάγλυφος άγγελος στην επιτύμβια πλάκα του Κρητικού έμπορου

Εμμανουήλ Βολανάκη. Αλλά και στην πλάκα ταυ Θεσσαλού έμπορου Γ.Δ.

Αποστολίδη, ένας όρθιος λυσίκομος άγγελος θρηνεί, όπως και στην εκτός των τομέων πλάκα του επίσης εμπόρου Αντωνίου Κασσαβέτη από τη Ζαγορά. Παράσταση ιστιοφόρου κοσμεί την επιτύμβια πλάκα του ναυπηγού Σωκράτη

Κρυστάλη και τα εργαλεία του επαγγέλματος την πλάκα του Χιώτη γλύπτη Φραγκούλη Ταλιαδούρου. Ανάγλυφος στέφανος και εγχάρακτες σημαίες κοσμούν την πλάκα του Εφέσιου Αντωνίου Τζιρμπίνου. Ανάγλυφα παράσημα, σπαθί-θηκάρι,

 άγκυρα, διαβήτης, στην εκτός των τομέων πλάκα του Ιππότη του Σωτήρος και

 ευπατρίδη των Ψαρών και δημοτικό σύμβουλο Ερμούπολης Δημητρίου

Κάλαρη.

  Ακόμη ένα ιστιοφόρο στην πλάκα του επίσης Ψαριανού, πλοιάρχου

Ιωάννη Διακογιάννη, όπως και στην πλάκα ενός ακόμη θαλασσοπόρου Υδραίου

  Βασιλείου Καμίνη. Μια ανάγλυφη κουκουβάγια στην πλάκα του

Ερμουπολίτη γιατρού Ιωάννη Ζαννή και μια παράσταση έφιππου νέου στην πλάκα της Ειρήνης Κοντογιάννη. Mία ακόμη παράσταση ιστιοφόρου στην πλάκα του

Χιώτη Μιχαήλ Ποτού και τέλος η υπέεροχη γυναικεία μορφή της πλάκας του

Ιωσήφ Αμοιραδάκη.

     Η καταγραφή των μνημείων, όπως την παρακολουθήσατε έγινε την

περίοδο 1982-1984. Ελπίζουμε η αναπόφευκτη φθορά των μνημείων να μην έχει

  επιφέρει οριστικές καταστροφές.

     Η πρόθεση και ο κύριος στόχος ήταν να συμμετέχουμε ενεργά στη

διάσωση των μνημείων της νεότερης Ελλάδας ενάντια στη φθορά του χρόνου και

των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Έτσι επιλέγοντας το συγκεκριμένο

κοιμητήριο, που αποτελεί ένα χώρο που διασώζει ιστορικά και καλλιτεχνικά

τεκμήρια της Ερμούπολης, καταλήξαμε στη λεπτομερή δημοσίευσή του, αφού τόσο

τα μαυσωλεία και οι επιτύμβιες πλάκες, όσο και οι επιγραφές που έχουν

  χαραχθεί σ' αυτά συμβάλλουν στην κατανόηση της κοινωνικής,

οικονομικής και πολιτισμικής δομής της Ερμούπολης κατά τον 19ο αιώνα και τις

αρχές του 20ού.

     Όταν το 1982 ξεκινήσαμε με κέφι και αγάπη για την Ερμούπολη και

την ιστορία της την καταγραφή των μνημείων του Κοιμητηρίου, δεν

μπορούσαμε να φανταστούμε ότι τα χρόνια θα περνούσαν τόσο γρήγορα και μόλις

το 2006 θα φτάναμε εδώ για να αναφερθούμε στη δουλειά που εν τω μεταξύ

κατέληξε ευτυχώς στον τόμο των «Γλυπτών μνημείων του Κοιμητηρίου του Αγίου

  Γεωργίου Ερμούπολης Σύρου».

     Αναλυτικά αναφερθήκαμε στην τοπογραφία του Κοιμητηρίου, την

  αρχιτεκτονική των μνημείων, το γλυπτό διάκοσμο, τις επιγραφές, τα

  βιογραφικά στοιχεία των γλυπτών. Ακόμη η συγκρότηση των

γενεαλογικών δένδρων των οικογενειών, όπου και όσο ήταν αυτό δυνατό καθώς και η

  δημιουργία πολλών ευρετηρίων (ονόματα, τόποι, επαγγέλματα, αίτια

θανάτου κ.λ.π.) βοηθούν στην κατανόηση της κοινωνικο-οικονομικής ιστορίας

της Ερμούπολης.

 

   Γενεαλογικά δέντρα

     Ιδιαίτεροι τα γενεαλογικά δένδρα των οικογενειών που προέκυψαν

από τα στοιχεία των επιγραφών, συμπληρωμένα από το Αρχειο του Κοιμητηρίου

του Δήμου Ερμούπολης, από τον Τύπο της εποχής, αλλά και από προφορικές

  πληροφορίες όσων θέλησαν να βοηθήσουν στην έρευνα αυτή αποτελούν

  πολύτιμο υλικό στην αναζήτηση των προγόνων πολλών Ερμουπολιτών. Σε

πολλά υπάρχουν αρκετές αμφισβητήσεις και προβληματισμοί, όμως αποτελούν

τη βάση για περαιτέρω μελέτη και έρευνα των ενδιαφερομένων. Για

περαιτέρω μελέτη και έρευνα προσφέρεται άλλωστε ολόκληρη η έκδοση αυτή, από

πολλές απόψεις. Η στατιστική, η ιστορία, η ιστορία της Τέχνης, η

κοινωνιολογία κ.λ.π. μπορούν να αντλήσουν στοιχεία που τις αφορούν.

     Η προσπάθεια αυτή βρήκε τότε την υποστήριξη δύο ανθρώπων των

  Γραμμάτων, που πραγματικά συνέβαλαν σημαντικά στην ολοκλήρωση

αυτού του έργου. O πρώτος, δυστυχώς, δεν βρίσκεται κοντά μας, μήτε πρόλαβε

να δει το έργο στην τελική του μορφή, πρόκειται για το γνωστό φιλόλογο

Στέφανο Κουμανούδη και έτσι το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν να

  αφιερώσουμε στη μνήμη του το έργο αυτό. O δεύτερος, ο δικός σας και

  δικός μας, υπηρέτης της τέχνης και του λόγου Μάνος Ελευθερίου.

Δίχως αυτούς δεν ξέρουμε αν αυτή η εργασία θα έβλεπε το φως της

δημοσιότητας.

     Oι εξαιρετικές φωτογραφίες του Κώστα Μανώλη, ως αποδεικτικά

στοιχεία, στόλισαν αξιοποιημένες από την ιδιαίτερη ευαισθησία του Μάνου

Ελευθερίου την έκδοση αυτή.

     Και βέβαια οφείλουμε να αναφέρουμε τη σπάνια συνεργασία που

είχαμε με τον τότε Δήμαρχο Ερμούπολης Λευτέρη Πιταούλη και το Δήμο

Ερμούπολης, που ανέλαβε μαζί με το Υπουργείο Αιγαίου και τον τότε εκδοτικό οίκο

Γνώση το οικονομικό βάρος της έκδοσης αυτής.

     Πολλοί αυτοί που τότε βοήθησαν, φίλοι, αγαπημένοι, συνεργάτες, Συριανοί και μη.

     Έτσι σήμερα είμαστε ευτυχείς που έστω και μετά από είκοσι περίπου χρόνια βρισκόμαστε εδώ σε μια «διαφοροποιημένη» πόλη για να αναφερθούμε στη δουλειά του τότε αλλά κυρίως στη δουλειά που θα πρέπει να γίνει από δω και πέρα για να διασωθούν τα εξαιρετικά έργα τέχνης που «κρύβονται» στο κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου, που τελικά διατηρεί ζωντανή την ιστορία της πόλης και τα έργα των καλλιτεχνών που δούλεψαν εδώ. Oι προσπάθειες συντήρησης και αναπαλαίωσης των μνημείων θα πρέπει να ενταθούν και ο χώρος να αναδειχθεί σε ένα υπαίθριο «ιστορικό μουσείο» της κλασικιστικής περιόδου. Έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται τα κοιμητήρια παρόμοιας εμβέλειας με αυτό της Σύρου. Μία προσπάθεια που στην Ευρώπη έχει ήδη αρχίσει προ πολλού με αποτέλεσμα να προβάλλεται η τέχνη και η ιστορία του τόπου με φροντισμένα οργανωμένες μονάδες μουσειακών κοιμητηρίων, όπως για παράδειγμα το περίφημο Πιερ Λα Σεζ στο Παρίσι και τα Κοιμητήριο της Γένοβα στην Ιταλία. Το οφείλουμε στους πρώτους οικιστές της Ερμούπολης επιφανείς ή απλούς πολίτες που δούλεψαν για να μας παραδώσουν μια ιστορική πόλη με το αντάξιό της κοιμητήριο.