Όχι στον αποχαρακτηρισμό της Γυάρου

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ Γ.Σ. ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΤΩΝ ΕΛΜΕ (24/9/2011)

Το  2001, με απόφαση του  τότε υπουργού  Αιγαίου Ν. Σηφουνάκη, «χαρακτηρίζονται διατηρητέα το κτίριο των φυλακών, καθώς και όλα τα κτίρια, εγκαταστάσεις και κατασκευές, που βρίσκονται στις περιοχές των πέντε (5) όρμων της νήσου Γυάρου». Τρεις μήνες αργότερα ο τότε Υπουργός Πολιτισμού Ευ. Βενιζέλος με απόφασή του χαρακτήρισε ολόκληρο το νησί της Γυάρου ιστορικό τόπο και τα κτίσματά της - προϊόντα καταναγκαστικής εργασίας - διατηρητέα.                                            

«Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό τόπο που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1469/1950 τη νήσο Γυάρο ή Γιούρα , που βρίσκεται στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων και διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Ανω Σύρου, διότι αποτελεί σημαντικό χώρο ιστορικής μνήμης που έχει αναπόσπαστα συνδεθεί με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Επίσης, χαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία το κτίριο των φυλακών, καθώς και όλα τα κτίρια, εγκαταστάσεις και κατασκευές, που βρίσκονται στις περιοχές των πέντε (5) όρμων στη νήσο Γυάρο», ανέφερε η απόφαση.

Εν συνεχεία,  επιτροπή εισηγήσεων που είχε συγκροτήσει τότε το Υπουργείο Αιγαίου (2001-2002) για ενέργειες απότισης φόρου τιμής στους αγωνιστές της Δημοκρατίας που κρατήθηκαν και εξορίστηκαν στη Γυάρο δήλωσε, εκτός των άλλων, ότι είναι αντίθετη στην ανάπτυξη οποιασδήποτε επιχειρηματικής δραστηριότητας στο νησί.

Έκτοτε, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό δαπανήθηκαν ικανά ποσά προς το Ε.Μ.Π αλλά και ιδιωτικά μελετητικά γραφεία για την εκπόνηση αξιόλογων μελετών, όπως: δίκτυο διαδρομών, μικρό λιμενικό έργο, στερέωση και ανάδειξη των φυλακών και άλλων κτιρίων. Δυστυχώς, από τότε μέχρι και σήμερα δεν έγινε καμία απολύτως ενέργεια  για την προστασία και ανάδειξη του ιστορικού τόπου. 

Αντίθετα, επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των «Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας» εκδήλωσαν το «επενδυτικό τους ενδιαφέρον» και  εξέταζαν τρόπους και μεθόδους ώστε να χαλαρώσει το νομικό καθεστώς που απαγορεύει ρητά και κατηγορηματικά  την οικονομική εκμετάλλευση των ιστορικών τόπων.  Έσπευσε, λοιπόν, η σημερινή κυβέρνηση και αναίρεσε την απόφαση της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ του 2001, ώστε  να εξυπηρετήσει τα σχέδια τους.

Με  τη με αριθμό ΥΠΠΟΤ/Δ.Ν.Σ.Α.Κ./58658/1129/15.06.2011, που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ 182/Α.Α.Π./21.07.2011   απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού αποχαρακτηρίζει ουσιαστικά τη Γυάρο, οριοθετεί τον ιστορικό τόπο και περιορίζει  τον ιστορικό  χαρακτήρα του τόπου μόνο στους πέντε όρμους του νησιού με όσα περιλαμβάνουν (στρατόπεδο, εγκαταστάσεις, κτίρια κ.λ.π) . Ετσι λοιπόν η ιστορική μνήμη, ο σεβασμός και η οφειλόμενη τιμή στους χιλιάδες Αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης και της Δημοκρατίας υποβαθμίζεται χάριν κερδοσκοπικών επιχειρηματικών σχεδίων.

Με την απόφαση αυτή προσβάλλεται βάναυσα η ιστορική μνήμη ενός ολόκληρου λαού, κάτι που θα έπρεπε να αποκλείει χωρίς δεύτερη σκέψη, οποιαδήποτε πρόταση βιομηχανικής αξιοποίησης της Γυάρου, διότι, εκτός των άλλων ο « τεμαχισμός»  σημαίνει ότι γίνεται ευκολότερη η αγοραία  χρήση του και, λόγω της αγοραίας χρήσης θα απαξιωθούν και θα κινδυνεύσουν άμεσα και τα οριοθετημένα και «προστατευμένα τμήματα του νησιού.

Απέναντι σ’ αυτή την απόφαση βρίσκονται οι χιλιάδες αγωνιστές που πέρασαν από τη Γυάρο ως πολιτικοί κρατούμενοι ή εξόριστοι. Ο Σύλλογος  «ΓΥΑΡΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ» και ο  «Σύνδεσμος  Φυλακισθέντων – Εξορισθέντων Αντιστασιακών (Σ.Φ.Ε.Α 1967-1974)» έχουν επανειλημμένα δηλώσει προς κάθε κατεύθυνση ότι  οποιαδήποτε ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Γυάρο συνιστά προσβολή της Ιστορικής Μνήμης 

Η Γ.Σ. των Προέδρων των ΕΛΜΕ απαιτεί να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του νησιού  ως τόπου μαρτυρίου-συμβόλου για την ελευθερία, τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.  Ταυτόχρονα αξιώνει από την  Πολιτεία να υλοποιήσει  τις ήδη εγκεκριμένες μελέτες του Ε.Μ.Π για την ανάδειξη της Γυάρου σε τόπο ιστορικής μνήμης, ώστε να εκφραστεί η δέουσα τιμή στους 22.000 πολιτικούς κρατούμενους αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης  και του Αντιδικτατορικού Αγώνα. Για  τις δεκάδες χιλιάδες που κρατήθηκαν σε πάνινες σκηνές, χειμώνες και καλοκαίρια, μέσα σε συρματόκλειστους «όρμους»-κλωβούς από τον Ιούλιο 1947 μέχρι το Νοέμβριο 1952, από τον Αύγουστο 1955 μέχρι το 1961-1962 στο κτίριο των φυλακών, που δίκαια ονομάστηκε «Νταχάου της Μεσογείου». Έκφραση τιμής στους 6.000 πολιτικούς εξόριστους που στοίβαξε η απριλιανή χούντα στα κτίρια και σε σκηνές στο διάστημα Απρίλιος 1967 – Νοέμβριος  1968  και από το Νοέμβριο 1973 έως την κατάρρευση της χούντας τον Ιούλιο 1974.