"Μια κτισμένη και κατοικημένη περιοχή μπορεί να λέγεται πόλη όταν σε αυτήν αναπτύσσονται αστικές σχέσεις, όταν δηλαδή αυτή δίνει στέγη όχι μόνο στους κατοίκους της αλλά στις σχέσεις των ανθρώπων που την κατοικούν. (...) Οι δημόσιοι χώροι είναι ο τόπος όπου είναι δυνατό να εμφανιστούν και να αναπτυχθούν αυτές οι σχέσεις των ανθρώπων. Είναι οι τόποι όπου κατ’ εξοχήν δεν μπορούν να υπάρξουν οικονομικοί και κοινωνικοί αποκλεισμοί.
Κάθε οικονομική συναλλαγή που πραγματοποιείται σε έναν «δημόσιο» χώρο, του αναιρεί το δικαίωμα να λέγεται δημόσιος, γιατί αυτομάτως δημιουργεί αποκλεισμό του χώρου από ομάδες ατόμων που δεν θέλουν ή δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν την «ιδιωτική» οικονομική συναλλαγή. Κύριο χαρακτηριστικό των δημόσιων χώρων είναι η λειτουργία τους ως χώροι-τόποι συνάντησης ανθρώπων από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα.
Οι πραγματικοί δημόσιοι χώροι είναι αυτοί όπου εκεί συναντιούνται με φυσικό τρόπο διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, διαφορετικές ηλικίες. Οι δημόσιοι χώροι πρέπει να αποπνέουν το αίσθημα ότι ανήκουν στους ίδιους τους χρήστες, τους κατοίκους της πόλης.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία μεγάλη αλλαγή στη χρήση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων. Η εικόνα και η λειτουργία του δημόσιου χώρου αλλοιώνονται και μαζί με αυτά η αντιμετώπισή του από τους κατοίκους της πόλης. Ο δημόσιος χώρος μετατρέπεται πολλές φορές σε χώρο κατανάλωσης και αυτό έχει εντυπωθεί στις νέες γενιές. Έτσι λοιπόν, εκλείπει από την μνήμη τους, η διαβίωση σε δημόσιους χώρους, η χρήση τους ως τόπων ελεύθερης συνάντησης.”
Φυσικά, θα αντιτείνει κάποιος ότι “Η νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να μισθώνουν μέρος των δημόσιων χώρων σε ιδιώτες για εκμετάλλευση αυτών.
(...)Επίσης έχει τη δυνατότητα να μισθώσει μέχρι και το 70% της επιφάνειας μιας πλατείας σε ιδιώτες προς εκμετάλλευση του χώρου. Παράλληλα, του δίνεται η δυνατότατη να διαθέσει και το υπόλοιπο τμήμα της 30% με την προϋπόθεση ότι δεν κωλύει την ομαλή λειτουργία της πλατείας.
(...) Από την πολεοδομική νομοθεσία όπως και από τη σχετική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) είναι ξεκάθαρο ότι στους κοινόχρηστους χώρους επιτρέπονται μόνο μερικές κατηγορίες ελαφρών κατασκευών.(...) Επιτρέπονται επίσης προσωρινές λυόμενες κατασκευές για γιορτές με συγκεκριμένο σύντομο χρόνο παραμονής.”
Το ερώτημα που τίθεται μετά τα παραπάνω δεν είναι απλώς το γνωστό “ό,τι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό;”, αλλά εάν η όποια επιλογή ενός Δήμου που εκπροσωπεί -ή, εν πάση περιπτώσει, πρέπει να εκπροσωπεί- το σύνολο των πολιτών του, αρκεί να είναι νόμιμη ή οφείλει να κινείται σ' ένα πλαίσιο κοινωνικών και αξιακών προτεραιοτήτων.
Σήμερα, που ο πολίτης βιώνει -κάποιες φορές ανατριχιαστικά- τη συρρίκνωση του βιοτικού του επιπέδου, αλλά κυρίως τη συρρίκνωση του ως μέτοχος στα κοινά και στη διαμόρφωση των αποφάσεων, το τελευταίο που θα πρέπει να προτάσσει ο Δήμος, επικαλούμενος ως συνήθως τη νομιμότητα των πράξεων του, είναι η συρρίκνωση και η συνακόλουθη ιδιωτικοποίηση του δημόσιου χώρου εκχωρώντας μεγάλο μέρος του στη μονοπωλιακή εμπορευματική χρήση του.
Εάν ο Δήμος επιθυμούσε να προσδώσει χαρούμενη ατμόσφαιρα στην Πλατεία ... για τα παιδιά κυρίως, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής όφειλε, εκ του τίτλου της τουλάχιστον, να στείλει το μήνυμα στην κοινωνία ότι η χαρά, η ψυχαγωγία, “η ποιότητα ζωής” δεν είναι συνυφασμένα με την κατανάλωση, αποδομώντας έτσι στην πράξη το στερεότυπο μοντέλο του “καταναλωτή” και χτίζοντας το μοντέλο του δημιουργού, του συμμέτοχου ... του πολίτη τελικά.
Θα μπορούσε -καταθέτουμε απλώς μια ιδέα- να καλέσει τους πολίτες, όσοι επιθυμούν, να φέρουν στην πλατεία παλιά δέντρα που πιθανά έχουν, να γίνει στην πλατεία εργαστήρι κατασκευής παιχνιδιών, κι όλοι μαζί, γονείς, παιδιά, παππούδες, γιαγιάδες, δάσκαλοι, να έστηναν συλλογικά και συμμετοχικά ένα πανηγύρι στολισμού του ... δημόσιου χώρου, του ... χώρου τους.
Πόλη χωρίς πολίτες ... δεν υπάρχει, όπως και χώρα άλλωστε.
Καλά Χριστούγεννα σε όλους.
Πολιτική Κίνηση Συνασπισμού Σύρου-Μυκόνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.