Πραξικοπηματική θεσμική εκτροπή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Παναγιώτης Σωτήρης

Ανακοινώθηκε στις 22/11 η «προκήρυξη» των εκλογών για τα εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η απόφαση αυτή δεν βγήκε ούτε από τη δημοκρατικά εκλεγμένη Πρυτανική Αρχή του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ούτε από κανένα άλλο δημοκρατικό συλλογικό όργανο διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η απόφαση αυτή ελήφθη από μια 5μελή επιτροπή καθηγητών του Ιδρύματος, οι οποίοι, ερχόμενοι σε ευθεία σύγκρουση με το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας του Αιγαίου, αποδέχτηκαν το διορισμό τους απευθείας από το Υπουργείο Παιδείας στην επιτροπή που θα κάνει τις εκλογές. Δεν τους όρισαν τα όργανα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, δεν τους εξέλιξαν οι συνάδελφοί τους, δεν διεκδίκησαν καμία νομιμοποίηση έναντι της κοινότητας στην οποία ανήκουν. Απλώς, ήταν αυτοί που αποδέχτηκαν να τους διορίσει η πολιτική εξουσία και να υλοποιήσουν μια κρίσιμη πλευρά της επιχείρησης κατάλυσης της ανώτατης εκπαίδευσης.

Και το έκαναν αυτό παρότι οι συνάδελφοί τους, τόσο οι διδάσκοντες, όσο και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στο Πανεπιστήμιο αλλά και οι φοιτητές, είχαν εκφράσει, με ποικίλους τρόπους, με αποφάσεις συλλογικών συνδικαλιστικών φορέων αλλά και με ομόφωνες αποφάσεις της Συγκλήτου του Ιδρύματος, την αντίθεσή τους σε μια μεθόδευση την οποία η Σύνοδος των Πρυτάνεων έχει χαρακτηρίσει ως «θεσμική εκτροπή».

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι στον πνεύμα των νέων ηθών που θέλει η κυβέρνηση να εισάγει στα Πανεπιστήμια, η απόφαση απλώς ανακοινώθηκε απευθείας στην πανεπιστημιακή κοινότητα, ως εάν η οργανωτική επιτροπή να είναι ένας αυτοτελής πόλος εξουσίας μέσα στο πανεπιστήμιο, παράλληλος και τελικά υπέρτερος των δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων διοίκησης.

Ας μη βιαστεί κάποιος να πει ότι πρόκειται για ένα διοικητικό θέμα που μικρή σημασία έχει πέραν των διαδρόμων των Πανεπιστημίων. Ο νέος θεσμός του συμβουλίου διοίκησης, που στην πραγματικότητα καταλαμβάνει τη θέση της Συγκλήτου ως βασικό όργανο απόφασης, θα έχει καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη του Πρύτανη, θα ορίζει τους κοσμήτορες, θα περιλαμβάνει πλάι στα εκλεγμένα μέλη και «εξωτερικά» μέλη, δηλ. εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας και του κόσμου των επιχειρήσεων, και θα είναι ο κρίσιμος κόμβος για να εμπεδωθούν πολύ πιο εύκολα οι νέες κατευθύνσεις για τη συρρίκνωση, επιχειρηματοποίηση και αυταρχικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης. Είναι ένα όργανο που εκλέγεται με το αντιδημοκρατικό σύστημα της ταξινομικής ψήφου. Το Συμβούλιο Διοίκησης συνεπάγεται ουσιαστικά την εξαφάνιση της φοιτητικής συμμετοχής και της συμμετοχής των λοιπών εργαζομένων στο Πανεπιστήμιο, ενώ περιορίζει ριζικά τη συμμετοχή και των διδασκόντων αλλά και συνολικά τη δημοκρατική αυτοδιοίκηση.

Αποστειρωμένο από τη συμμετοχή των φοιτητών, των εργαζομένων αλλά και των περισσότερων διδασκόντων, το Συμβούλιο Διοίκησης θα μπορεί ευκολότερα να πάρει αποφάσεις για κατάργηση τμημάτων και συρρίκνωση του Πανεπιστημίου Αιγαίου, για απολύσεις διοικητικού προσωπικού, για επιβολή διδάκτρων και άλλων μορφών κατάργησης του δωρεάν χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Γι’ αυτό και θέλει το Υπουργείο Παιδείας να το περάσει ακόμη και «δια πυρρός και σιδήρου».

Είναι σημαντικό, για το μέλλον του Πανεπιστημίου Αιγαίου αλλά και συνολικά της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης, να αποκρούσουμε την πραξικοπηματική απόπειρα να εφαρμοστεί και πανεπιστήμιό μας μια πραγματική αντιδημοκρατική θεσμική εκτροπή. Για να συνεχίσουμε να παλεύουμε για ένα πραγματικά δημόσιο πανεπιστήμιο και να αποτρέψουμε την αντικατάστασή του από αγοραία αυταρχικά εκπαιδευτήρια. Η συλλογική δράση της πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά και της αγωνιζόμενης κοινωνίας συνολικά, είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία.