ΠΡΑΣΙΝΟΙ Όχι στο νέο νομοσχέδιο για το ξεπούλημα των παραλιών

Ως τερατούργημα χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο του Υπ. Οικονομικών για την “Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας” ο ευρωβουλευτής των “Πράσινων- Αλληλεγγύη, Δημιουργία, Οικολογία” Νίκος Χρυσόγελος. Με το σχέδιο νόμου καταστρατηγείται κάθε περιβαλλοντική και κοινωνική προστασία που απομένει έναντι της ιδιωτικής οικονομικής εκμετάλλευσης και οι παραλίες αφήνονται έκθετες σε κάθε είδους ιδιωτικά συμφέροντα, που θα μπορούν πλέον να εκμεταλλεύονται την παραλία με μόνο γνώμονα το κέρδος, χωρίς μάλιστα να τους απαγορεύεται η παραχώρηση αποκλειστικής χρήσης.
Ακόμη και οι ανεπαρκείς περιορισμοί που είχαν απομείνει όπως το μέγιστο μήκος 500μ. που μπορούσαν να καταλαμβάνουν οι επιχειρήσεις, η υποχρεωτική ζώνη 100μ. ελεύθερης πρόσβασης, η ελεύθερη ζώνη ακριβώς μπροστά από τη θάλασσα ώστε να εξασφαλίζεται η άνετη μετακίνηση των κολυμβητών, πλέον δεν αναφέρονται στο νέο σχέδιο νόμου. Επίσης, αφαιρέθηκαν οι σαφείς αναφορές για την προστασία της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες κάτι που ανοίγει το δρόμο για την περιορισμένη και επί πληρωμή πρόσβαση σε αυτές.
Ο Ν. Χρυσόγελος δήλωσε: «Το νέο νομοσχέδιο είναι ξεκάθαρα αντισυνταγματικό και αντιπεριβαλλοντικό. Επιπλέον, αντίθετα από ότι φαίνεται εκ πρώτης όψεως, πρόκειται για ένα νομοσχέδιο καταστροφικό για τον ελληνικό τουρισμό και την ελληνική οικονομία, καθώς θα επιτρέψει τη σοβαρή υποβάθμιση των ελληνικών παραλιών, που αποτελούν τον κύριο παράγοντα προσέλκυσης τουριστών. Το νέο νομοσχέδιο του Υπ. Οικονομικών προωθεί ουσιαστικά ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης από τα χειρότερα, αντίστοιχο του Λαγανά της Ζακύνθου, που έγινε αιτία να καταδικαστεί η χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η κίνηση αυτή είναι κίνηση πανικού και υπό το καθεστώς πανικού οποιαδήποτε απόφαση είναι καταστροφική. Γι’ αυτό και αυτή η “πρωτοβουλία” του Υπ. Οικονομικών θα πρέπει να σταματήσει εν τη γεννέση της».
Καλούμε τους πολίτες και τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών να τονίσουν την αντίθεσή τους στα σχέδια της Κυβέρνησης για ξεπούλημα και καταστροφή των παραλιών, συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση (http://www.opengov.gr/minfin/?p=4692) του Υπουργείου. Επίσης γίνεται ήδη συλλογή υπογραφών στο http://www.change.org/petitions/greek-goverment-stop-forthcomming-legislation-for-the-greek-shorelines#share.
Πιο αναλυτικά:
Σήμερα έληγε κανονικά η κατεπείγουσα διαβούλευση του απαράδεκτου νομοσχεδίου για την “Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία του αιγιαλού και παραλίας” [1]. Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε από το αρμόδιο- αναρμόδιο για το θέμα Υπουργείο Οικονομικών εν μέσω Πασχαλινών διακοπών, για “δημόσια διαβούλευση” εξπρές, επιδιώκει ακριβώς το αντίθετο απ ότι λέει ο τίτλος του. Όχι μόνο δεν προστατεύει και διαχειρίζεται σωστά τον αιγιαλό και την παραλία, αλλά αντίθετα συνεχίζει την προσφιλή τακτική της Κυβέρνησης για ξεπούλημα όσο όσο των δημόσιων κοινόχρηστων πόρων που προστατεύονται κατ τ’ άλλα από το Σύνταγμα.
Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να χαθεί η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση στη παραλία από τους πολίτες μόνο και μόνο για να ικανοποιηθούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα, με μηδαμινό μακροπρόθεσμο όφελος για το δημόσιο και την κοινωνία. Αυτό το άγρια εισπρακτικό και περιβαλλοντοκτόνο νομοσχέδιο είναι καθαρά μια πολιτική απόφαση της Κυβέρνησης που δεν τηρεί καν τα προσχήματα και υπονομεύει το μέλλον των φυσικών πόρων της χώρας και των παιδιών μας
Το νομοσχέδιο, που αρχικά είχε προθεσμία διαβούλευσης την 8η Μαΐου στη συνέχεια περιορίστηκε για τις 2 Μαΐου και μόλις σήμερα πήρε παράταση για τις 13 Μαΐου (!), αντιμετωπίζει αυστηρά και μόνο την οικονομική διάσταση του αιγιαλού και της παραλίας αδιαφορώντας πλήρως για την οικολογική τους σημασία και τη ζημιά που θα γίνει στα οικοσυστήματα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Στηρίζεται δε σε μια πολύ λάθος και στρεβλή αντίληψη περί οικονομικής ανάπτυξης, που όπου έχει εφαρμοστεί (πχ Ισπανία και ακτές Τουρκίας) είχε καταστροφικά αποτελέσματα για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.
Τα παράκτια οικοσυστήματα πρέπει να προστατευτούν και να διαχειριστούν με πολύ μεγάλη προσοχή καθώς αποτελούν ιδιαίτερα στην Ελλάδα την πρώτη γραμμή τον αγώνα για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Προσφέρουν οικολογικές και παραγωγικές υπηρεσίες που εκτιμώνται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ και η απώλειά τους στο βωμό του κέρδους συγκεκριμένων επιχειρηματικών ομίλων θα έχει καταστροφικές συνέπειες και πολύ μεγάλο κόστος αποκατάστασης όταν τελειώσει το μεγάλο φαγοπότι.
Οι ακτές, η θάλασσα και οι προστατευόμενες φυσικές περιοχές είναι ο πλούτος της Ελλάδας, είναι ο πολιτισμός μας, και αυτό το νομοσχέδιο έχει βαλθεί να τον εκποιήσει έναντι πινακίου φακής και να τον προσφέρει με fast track διαδικασίες στην υπηρεσία μιας κακώς νοούμενης τουριστικής ανάπτυξης. Ο συνταγματικά κατοχυρωμένος αιγιαλός που προστατεύεται από τον Αστικό Κώδικα και τη διεθνή νομοθεσία για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση της Παράκτιας Ζώνης και τη προστασία της Μεσογείου ουσιαστικά καταργείται. Στο νέο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό:
- Αφαιρούνται όλοι οι περιορισμοί στην έκταση που μπορεί να παραχωρηθεί σε απλή χρήση (λ.χ. ξαπλώστρες, αναψυκτήρια). Στην ισχύουσα νομοθεσία απαγορεύεται η παραχώρηση έκτασης μεγαλύτερης των 500 τ.μ., ενώ υπάρχει υποχρέωση δημιουργίας ελεύθερων «ζωνών» 100 μέτρων.
- Περιορίζει τον αριθμό των λιμνών που δύναται να έχουν νομικό καθεστώς προστασίας σε αυτές που είναι μεγαλύτερες από 9,450 τ.μ., αποκλείοντας εκατοντάδες μικρούς υγρότοπους και παραλίμνιες προστατευόμενες ζώνες.
- Αφαιρούνται όλες οι αναφορές στην υποχρέωση ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στον αιγιαλό, καθώς και η απαγόρευση της παραχώρησης της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας. Η μόνη αναφορά είναι ότι στις παραχωρήσεις πρέπει «να περιλαμβάνονται όροι χρήσης που να διασφαλίζουν την πρόσβαση του κοινού, ύστερα από αιτιολογημένη στάθμιση των συμφερόντων που εξυπηρετούνται ή βλάπτονται».
- Διευκολύνεται η δημιουργία μόνιμων κατασκευών από ιδιώτες για επιχειρηματικό σκοπό. Μοναδική προϋπόθεση είναι η παραχώρηση «να κρίνεται απολύτως απαραίτητη για την επίτευξη του [επιχειρηματικού] σκοπού» από τον γενικό γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όλες οι παράκτιες ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας μπορούν να επεκτείνουν μόνιμα τις εγκαταστάσεις τους στη ζώνη από την παραλία έως και τη θάλασσα.
- Επιτρέπεται η επιχωμάτωση (μπάζωμα) θαλάσσιου χώρου για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικής δραστηριότητας που έχει ενταχθεί στις στρατηγικές επενδύσεις ή έχει εγκριθεί ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ (ειδικά σχέδια χωρικής ανάπτυξης δημοσίων ή ιδιωτικών ακινήτων).
- Καταργεί την υποχρέωση οριοθέτησης της παράκτιας ζώνης ως προϋπόθεση για την έγκριση ιδιωτικών ή δημόσιων αναπτυξιακών έργων.
- Το σχέδιο νόμου επίσης προβλέπει τη δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών (έναντι οικονομικού ανταλλάγματος) που βρίσκονται στον αιγιαλό και την παραλία και οι οποίες χρησιμοποιούνται όχι για κατοικία, αλλά για επιχειρηματικούς σκοπούς, τερματίζοντας αυθαίρετα και την εκστρατεία του υπουργείου Περιβάλλοντος για κατεδάφιση αυθαιρέτων (έχουν ήδη εκδοθεί 3.000 πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων) με πόρους του Πράσινου Ταμείου (1 εκ. ευρώ).
Το αδιαφανές ΤΑΙΠΕΔ θα αρχίσει κεκλεισμένων των θυρών τις ιδιωτικοποιήσεις σε αναμενόμενους αποκλειστικούς και κανονισμένους πλειοδότες για την παραχώρηση προς εκμετάλλευση της ακτογραμμής και των παραλιών μας, όπως έκανε και με την περίπτωση του Ελληνικού.
Οι ακτές, οι θάλασσες και τα δάση μας πρέπει να προστατευτούν και να αναδειχθούν σε ένα πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης που θα συνυπολογίσει τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους, θα απο-επενδύσει τις ρυπογόνες και καταστροφικές για το περιβάλλον οικονομικές δραστηριότητες και θα ενισχύσει τις δράσεις ήπιου τουρισμού με έμφαση στο τοπικό περιβάλλον, τη μικρή κλίμακα, τη παράδοση και τα τοπικά ποιοτικά και βιολογικά προϊόντα προστατευόμενης προέλευσης. Κάθε προσπάθεια προτασιακός και ανάδειξης θα πρέπει να σεβαστεί το Πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παρακτίων ζωνών της Μεσογείου [2], όπως έχει επικυρωθεί και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις οδηγίες για τους Οικοτόπους [3] και την Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση [4].
Αυτό το νομοσχέδιο το μόνο που θα καταφέρει είναι ένα εγκληματικό πλήγμα για τον τουρισμό της Ελλάδας μακροπρόθεσμα, αφού θα καταστραφεί το τοπίο, τα ευαίσθητα οικοσυστήματα και οι πολύτιμοι παράκτιοι πόροι στο βωμό της άγριας ανάπτυξης.

[1] http://www.opengov.gr/minfin/wp-content/uploads/downloads/2014/04/aigialos.pdf
[2] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2009.034.01.0017.01.ELL
[3] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/ALL/?uri=CELEX:31992L0043
[4] http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2001:197:0030:0037:EL:PDF