ΒΙΒΛΙΟ Ένα σύμπαν από το τίποτε

 

Ένα σύμπαν από το τίποτε

Lawrence M. Krauss
μετάφραση: Νίκος Αποστολόπουλος
επιμέλεια: Παναγιώτης Χαρίτος
Τραυλός, 2012
252 σελ.
 

Το βιβλίο του Κράους είναι ο θρίαμβος της φυσικής ενάντια στο μεταφυσικό. Είναι η δόξα της γνώσης και της λογικής. Είναι η καταβαράθρωση του σκοταδισμού και του μύθου. Είναι ένα έργο βαθυστόχαστο και συνάμα απλό. Με ύφος γλαφυρό, μας εξηγεί, μας εκπλήσσει και μας αφήνει μια φανερή αίσθηση αδιόρατης υπαρξιακής ικανοποίησης.

Είναι μια πρωτοποριακή "ένεση" αναβίωσης σε έναν πανάρχαιο φιλοσοφικό και θεολογικό προβληματισμό. Το "Ένα Σύμπαν από το "Τίποτε" προβοκάρει εισάγοντας νέα στοιχεία στη διαμάχη σχετικά με την ύπαρξη του Θεού και κάθε στοιχείου δημιουργίας.

"Ξεχάστε τον Ιησού...", δηλώνει ο Κράους, "τα αστέρια πέθαναν για να μπορέσετε εσείς να γεννηθείτε".

...Ακόμη και ο τελευταίος άσος στο μανίκι των θεολόγων -το ερώτημα "γιατί το τίποτε και όχι το κάτι;"- συρρικνώνεται μπροστά στα μάτια μας, καθώς διαβάζουμε τούτες τις σελίδες. Αν το "Περί της καταγωγής των ειδών" ήταν το πιο θανάσιμο πλήγμα που κατάφερε η βιολογία στο υπερφυσικό, μπορούμε να εκλάβουμε το "Ένα σύμπαν από το τίποτε" ως το ισοδύναμό του στην κοσμολογία. Ο τίτλος σημαίνει αυτό ακριβώς που λέει. Και αυτό που λέει είναι συγκλονιστικό.
(Ρίτσαρντ Ντόκινς)

Μια θρυλική εξιστόρηση της σύγχρονης κοσμολογίας. Όπως αποδεικνύεται περίτρανα, τα πάντα στο Σύμπαν έχουν να κάνουν με το τίποτε - και τίποτε δεν έχει να κάνει με τον Θεό.

O Θεός δεν είναι απαραίτητος - ή, στην καλύτερη περίπτωση, είναι περιττός. Για να είμαι, ευθύς εξαρχής, απολύτως ειλικρινής, οφείλω να παραδεχτώ ότι δεν συμφωνώ με την πεποίθηση ότι η δημιουργία απαιτεί έναν Δημιουργό...

Ακόμη και η παραδοχή ενός Πρώτου Κινούντος (κατά τον Αριστοτέλη), αφήνει αναπάντητο το ερώτημα: Ποιος δημιούργησε τον Δημιουργό;

Οι πλέον πρόσφατες ανακαλύψεις των κοσμολόγων σχετικά με το Κενό, τη Σκοτεινή Ύλη και την προέλευση του Σύμπαντος, πυροδοτούν σημαντικά θεολογικά και φιλοσοφικά ερωτήματα.

Ο Κράους -ένας εξειδικευμένος θεωρητικός φυσικός- δίνει μια ακλόνητη επιστημονική απάντηση στο βαρύγδουπο υπαρξιακό ερώτημα "γιατί υπάρχει κάτι και όχι τίποτε;"
(Frank Wilczek)


Πώς προέκυψε το Σύμπαν; Τι υπήρχε πριν από αυτό; Ποιο είναι το μέλλον του; Γιατί να υπάρχει το "κάτι και όχι το τίποτε"; Ο Κράους απαντά ευθέως σ' αυτά τα προαιώνια ερωτήματα. Το τελευταίο αποτελεί επίκεντρο θεολογικών και φιλοσοφικών αντιπαραθέσεων αναφορικά με την ύπαρξη του Θεού και τη διαμάχη σχετικά με την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός Δημιουργού. Με μια κλιμάκωση επιχειρημάτων και αποδείξεων που θυμίζει κοσμολογικό θρίλερ, ο πρωτοπόρος θεωρητικός φυσικός Λόρενς Κράους αναλύει τα πλέον πρόσφατα ευρήματα της αστροφυσικής, αποδίδοντας στην ύπαρξη της Σκοτεινής Ύλης και του Κενού εκπληκτικές δημιουργικές διαστάσεις: "Όχι μόνο δύναται κάτι να προκύψει από το τίποτε, αλλά πάντα από το τίποτε θα προκύπτει κάτι".

Το "Κενό" είναι κάτι πολύπλοκο. Μοιάζει με σούπα δυνάμει σωματιδίων που κοχλάζουν. Δημιουργούνται και εξαφανίζονται σε χρονικά διαστήματα τόσο σύντομα ώστε δεν μπορούμε να τα δούμε άμεσα. Όπως το έχω ορίσει μέχρι στιγμής, το "τίποτε" από το οποίο προέρχεται το παρατηρήσιμο "κάτι", είναι ο "κενός χώρος", η "σκοτεινή ύλη". Ωστόσο, από τη στιγμή που λαμβάνουμε υπόψη μας τη σύνθεση κβαντικής μηχανικής και γενικής σχετικότητας, μπορούμε να επεκτείνουμε το επιχείρημα για να υποστηρίξουμε την αναγκαστική δημιουργία του ίδιου του χώρου.
Μια θρυλική εξιστόρηση της σύγχρονης κοσμολογίας. Όπως αποδεικνύεται περίτρανα, τα πάντα στο Σύμπαν έχουν να κάνουν με το τίποτε - και τίποτε δεν έχει να κάνει με τον Θεό. Ετοιμαστείτε για μια βουτιά σε βαθιά διανοητικά νερά.