ΣΙΔΕΡΗΣ ΦΡΕΡΗΣ (καλλιεργητής βιολογικών προϊόντων)«Η βιολογική γεωργία δεν είναι μύθος»

Συνέντευξη στην Πόπη Παρασκευοπούλου Η βιολογική γεωργία είναι κυρίως κίνημα για τους ανθρώπους και το περιβάλλον με ισχυρό ιδεολογικό υπόβαθρο. Αρκετοί είναι αυτοί που συνεχίζουν να την αμφισβητούν, παρά τις απτές αποδείξεις. Στον αντίποδα όμως των αμφιβολιών, στέκονται όλοι αυτοί που δίνουν καθημερινή μάχη: οι καλλιεργητές βιολογικών προϊόντων. O Σιδερής Φρέρης είναι, προς το παρόν ελπίζουμε, ο μοναδικός καλλιεργητής βιολογικών προϊόντων στην Σύρο. Έχουμε όμως την ελπίδα ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα υπάρξουν και άλλοι που θα ακολουθήσουν το «φωτεινό» παράδειγμά του. - Σιδερή πόσα χρόνια ασχολείσαι με την βιολογική γεωργία και πόσα στρέμματα καλλιεργείς; - Ασχολούμαι τα τελευταία έξι χρόνια. Ενταγμένα στην σύμβαση αυτή τη στιγμή σε καλλιεργήσιμη γη είναι εικοσιπέντε στρέμματα από πλήρως βιολογικά μέχρι σε καθεστώς ελέγχου. - Πώς ξεκίνησες την προσπάθεια και ποιος ήταν αυτός που σου έδωσε τα «φώτα του» και σε μύησε στην βιολογική γεωργία; - Τα προβλήματα που αντιμετώπιζα καλλιεργητικά στην συμβατική γεωργία ήταν δυσεπίλυτα και είδα ότι με τις μεθόδους, τις αγωγές της βιολογικής γεωργίας υπήρξε βελτίωση. Τα χημικά δεν έλυναν τα προβλήματα. Άλλο ένα κίνητρο είναι το αγοραστικό ενδιαφέρον. Η εξέλιξη της γεωργίας είναι τέτοια που η Ελλάδα δεν έχει μέλλον στην ποσοτική γεωργία, έχει μέλλον στην ποιοτική γεωργία. Ποιοτικό προϊόν είναι ένα προϊόν που στηρίζεται σε κάποιους κανονισμούς, σε κάποια πρότυπα απ' όπου αποδεικνύεται ότι το προϊόν παράγεται με συγκεκριμένες μεθόδους, με συγκεκριμένους τρόπους, πως, που, πότε παράχθηκε. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι ένα προϊόν δεν θεωρείται ποιοτικό μόνο από την όψη αλλά και από το περιεχόμενο. Όσον αφορά την βιολογική γεωργία παράγονται προϊόντα τα οποία είναι απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα. Χρησιμοποιούνται μέθόδοι φιλοπεριβαλλοντικοί και φυσικά υλικά τα οποία συναντώνται στην φύση. Δεν επιβαρύνουμε το περιβάλλον, σεβόμαστε τον καταναλωτή και τον εαυτό μας. Προσωπικά σε εμένα στήριξη υπήρξε από το Γεωπονικό Kέντρο και την κ. Κωνσταντινίδου. Θα μπορούσα όμως να πω ότι το πρώτο κίνητρο ήταν από τον κ. Μάρκο Μπογιατζή από τον Γαλατά Τριζινίας όταν συζήτησα μαζί του για την βιολογική γεωργία και την ολοκληρωμένη διαχείριση, μου είχε προτείνει την βιολογική γεωργία. - Εσύ πως «έμαθες» την βιολογική γεωργία; - Μεθόδους και αγωγές σαν αρχή πήρα από το Γεωπονικό Kέντρο και από διάφορα βιβλία. Με το πέρασμα του χρόνου η εμπειρία με δίδαξε το τι εφαρμόζεται το πώς εφαρμόζεται στο χώρο μας. Δεν υπάρχουν χρυσές συνταγές! Τα εδάφη είναι διαφορετικά ανά περιοχή όπως και το νερό. Στον χώρο μας το νερό είναι επιβαρημένο με αλάτι, το οποίο θεωρείται αρνητικό και δημιουργεί κάποιες ιδιαιτερότητες στον τρόπο καλλιέργειας. - Ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά στη βιολογική γεωργία; Τι είναι αυτά που θα έλεγες σε κάποιον που ξεκινάει σήμερα την παραγωγή; - Θα τον προέτρεπα να το κάνει άμεσα. Τα θετικά δεν είναι ορατά από την πρώτη στιγμή, από την πρώτη ημέρα. Όμως εάν έχει λίγη υπομονή, θέληση στο μέλλον θα δει τη φύση να του συμπαραστέκεται. Η τεχνογνωσία αυτή τη στιγμή υπάρχει, οι δρόμοι έχουν ανοίξει. Αυτή τη στιγμή η βιολογική γεωργία μπορεί να θρέψει τον κόσμο, είναι εφικτή, είναι υπαρκτή. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τα περιθώρια να παραχθούν ποσοτικά προϊόντα τα οποία θα είναι ανταγωνιστικά. Μπορούν όμως να παραχθούν προϊόντα, όπως της βιολογικής γεωργίας, τα οποία θα έχουν μέλλον και εκτός Ελλάδος όχι μόνο στην εσωτερική αγορά. Όσο για τα αρνητικά πρέπει να υπάρχει πείσμα για να αντιμετωπιστούν οι όποιες δυσκολίες. Δυστυχώς στον χώρο που ζούμε και στις εποχές που ζούμε ο ανταγωνισμός δεν είναι μόνο θεμιτός, υπάρχει και ο αθέμιτος ανταγωνισμός, όπου εκεί θα πρέπει να υπάρξει πείσμα ώστε να επιβιώσεις στο χώρο και να ξεπεράσεις κάποιους σκοπέλους. - Τι θα έλεγες στους δύσπιστους, που υποστηρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει παραγωγή χωρίς χημικά και ότι η βιολογική γεωργία είναι ένας μύθος; - Εγώ το γνωρίζω καλά ότι η βιολογική γεωργία δεν είναι μύθος, αυτό είναι κάτι που έχει αποδειχθεί. Όπως είπα και πριν, ξεκίνησα από την συμβατική γεωργία. Μετά από μια δεκαετία είδα ότι τα προβλήματα που αντιμετώπιζα ήταν τόσο μεγάλα που τα χημικά επιδείνωναν την κατάσταση και δεν την βελτίωναν. Με τις μεθόδους και τις αγωγές της βιολογικής γεωργίας προβλήματα τα οποία ήταν δυσεπίλυτα λύθηκαν και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν. O χρόνος απέδειξε ότι η ισορροπία στη φύση έχει δημιουργήσει τέτοιες συνθήκες, ούτως ώστε να έχω ακόμη μεγαλύτερη παραγωγή σε ποσότητα αλλά και σε ποιότητα από την εποχή που είχα καλλιέργειες συμβατικές. - Πρόσφατα η χώρα μας «έκλεισε την πόρτα» στους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς για 18 μήνες ακόμη. Oι παραγωγοί μπορούν με κάποιον τρόπο να αντισταθούν στον επερχόμενο κίνδυνο; - Η εξέλιξη δεν έχει μόνον θετικά, έχει και αρνητικά. Εγώ δεν είμαι σε θέση αυτή τη στιγμή να γνωρίζω ότι τα γενετικώς τροποποιημένα αύριο θα δημιουργήσουν προβλήματα. Κάποια «συμφέροντα» θέλουν να προωθήσουν τα γενετικώς τροποποιημένα, αυτοί οι άνθρωποι όμως θα πρέπει να μας αποδείξουν σήμερα ότι δεν θα μας δημιουργήσουν προβλήματα αύριο, αν έχουν αυτή τη δυνατότητα τότε να σταματήσω να έχω τις αμφιβολίες μου, αλλά δυστυχώς ούτε αυτοί οι άνθρωποι πιστεύω ότι γνωρίζουν. Αν τα γενετικώς τροποποιημένα κάποια στιγμή «μπουν» στην Ελλάδα τότε οι επιμολύνσεις που πιθανότατα θα υπάρξουν από έντομα ή και με άλλους τρόπους δεν θα είναι εύκολο να αποφευχθούν, είναι κάτι που δεν μπορεί να ελεγχθεί και οι επιπτώσεις είναι άγνωστες. Τώρα όσον αφορά τους παραγωγούς θα πρέπει να εξετάσουν τουλάχιστον το πολλαπλασιαστικό υλικό που θα προμηθευτούν, να έχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά ότι δεν είναι γενετικώς τροποποιημένα. - Τι πιστεύεις ότι είναι αυτό που κάνει τους παραγωγούς να μην στρέφονται εύκολα στην βιολογική γεωργία; - Αυτά που θα σου πω είναι η προσωπική μου άποψη. Δυστυχώς η πολιτεία δεν έχει προχωρήσει όσο πρέπει στην ενημέρωση των παραγωγών στο τι είναι βιολογική γεωργία, δεν έχει αναλύσει τον κανονισμό, τις υποχρεώσεις, τις απαιτήσεις. Oι παραγωγοί δεν γνωρίζουν τα θετικά κι έτσι είναι επιφυλακτικοί, δύσπιστοι και αμφιβάλουν αν θα μπορέσουν να βγάλουν μια παραγωγή και ένα μεροκάματο. - Τι μήνυμα θα έστελνες στους καταναλωτές που «ψάχνονται» με τα τόσα διατροφικά σκάνδαλα που ακούνε και διαβάζουν στα Μ.Μ.Ε.; - Δικαιολογημένα οι καταναλωτές είναι δύσπιστοι με τόσα που ακούνε και διαβάζουν καθημερινά. Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουν είναι ότι όταν θα «συναντήσουν» προϊόντα τα οποία φέρουν σημάνσεις, λογότυπους, κωδικούς, ονοματεπώνυμο παραγωγού σημαίνει ότι αυτό το προϊόν έχει παραχθεί με συγκεκριμένους τρόπους και μεθόδους ακολουθώντας πιστά έναν κανονισμό, έχει ελεγχθεί εργαστηριακά ότι είναι καθαρό - απαλλαγμένο από υπολείμματα. Θέλω να τονίσω ότι η πιστοποίηση δίνεται μετά από εργαστηριακό έλεγχο, μιλάμε για ένα προϊόν του οποίου η ποιότητα δεν είναι μόνον στην εμφάνιση είναι και στο περιεχόμενο έχει καλύτερη γεύση και περισσότερα θρεπτικά στοιχεία. - Είσαι ικανοποιημένος μετά από έξι χρόνια από την παραγωγή βιολογικών κηπευτικών; - Ναι! Και πιστεύω ότι τα συστήματα διαχείρισης στην φυτική παραγωγή είναι απαραίτητα. Αν ένας παραγωγός θέλει να βγάζει αξιοπρεπώς ένα μεροκάματο και να έχει ένα εισόδημα στις δύσκολες εποχές που ζούμε, θα πρέπει να δώσει ταυτότητα, να κάνει επώνυμα τα προϊόντα του, για να τα εμπιστεύεται ο καταναλωτής και να μην είναι ένα ανώνυμο προϊόν σε ένα ράφι, το οποίο θα αμφισβητείται ανά πάσα στιγμή.